Tegen ‘Vreemdelingen’haat
Zaterdag 21 november gaan we demonstreren voor vrijheid van beweging, solidariteit zonder grenzen en tegen vreemdelingenhaat. Maar wat bedoelen wij met deze thema's? Eerder publiceerde wij een artikel over vrijheid van beweging. Vandaag het stuk over vreemdelingenhaat.
Sinds september wordt het publieke debat in Nederland beheerst door discussies over de opvang van vluchtelingen en vooral het hevige verzet daartegen. Raadsvergaderingen worden door extreemrechtse geluiden verstoord, AZC ’s worden met nazisymboliek beklad, opvangcentra voor vluchtelingen worden aangevallen en mensen die voor opvang van vluchtelingen pleiten worden achtervolgd.
De Nederlandse politiek lijkt maar al te graag op deze rechtse hetze in te spelen. Het wordt aangegrepen als mogelijkheid om de opvang van vluchtelingen nog verder te versoberen en hen verder te marginaliseren. Het wordt gebruikt om het toch al strenge asielbeleid, waar Nederland eerder internationaal voor op haar vingers is getikt, verder aan te scherpen. Het wordt aangewend om nog eens duidelijk te maken dat Nederland zélf zal beslissen wie mee mag doen en wie vooral niet. Wie in mag burgeren en wie vooral liever niet, en wie mee mag beslissen over hoe het land en haar gebruiken eruit zal zien. Kortom, de Nederlandse politiek toont in de huidige situatie haar ware gezicht: ze is gevangen in een denkpatroon waarin verschillen tussen ‘echte Nederlanders’ en migranten steeds benadrukt worden. Hierdoor wordt het wij-zij denken in de samenleving, al dan niet bedoeld, actief aangewakkerd .
Dit past in een breder plaatje. Westerse landen verschuilen zich graag achter een zelf toegedichte morele superioriteit, waarmee zaken als racisme van tafel worden geschoven als behorend tot een ver (koloniaal) verleden. Wanneer we beter naar de situatie kijken ontstaat er echter een ander beeld: Hoewel de slavernij officieel is afgeschaft, is er feitelijk sprake van een ‘out-sourcing’ van slavernij. Telefoons, kleding, en Hollandse souvenirs worden onder erbarmelijke omstandigheden geproduceerd door Westerse bedrijven in landen als Bangladesh. Dit is algemeen bekend, maar toch wordt hier niets aan gedaan. Blijkbaar zijn deze ‘niet-Westerse’ werknemers ‘onze’ arbo-regelingen niet waard. Waar ‘eigen’ slachtoffers, zoals van de ramp met de MH17, met veel eerbied worden herdacht, drijven al jaren massa’s lijken rond in de Middellandse zee. Een direct gevolg van het Europese migratiebeleid waar niks aan wordt gedaan. En wat te denken van de EU die een aantal jaren terug de Nobelprijs voor de vrede kreeg toegekend? Kennelijk telt daarvoor alleen het voorkomen van oorlogen binnen Europese grenzen, want in de jaren voorafgaand aan de nobelprijs (en nu nog) is de EU betrokken geweest bij oorlogen die in korte tijd meer doden hebben veroorzaakt dan ooit. ‘Hun’ doden zijn dus kennelijk nog steeds minder belangrijk dan de ‘onze’. Oftewel, het wij-zij denken, wat zo kenmerkend is voor racisme, zit nog diep geworteld in Westerse samenlevingen.
Hiermee is dan ook de voedingsbodem voor vreemdelingenhaat en ongastvrijheid in Westerse samenlevingen gelegd. Het wij-zij denken voedt immers de angst voor ‘de ander’, met name onder mensen die in Westerse landen zelf onderaan de ladder staan en zich kwetsbaar voelen. In deze context is het wellicht niet verwonderlijk dat vluchtelingen in landen als Nederland met angst worden ontvangen. Maar laten we dan wel onder ogen zien wat de morele implicaties zijn van dergelijke door racisme gevoede angst. Dit gaat namelijk voorbij pure ongerustheid over hoe iets voor de samenleving uit zal pakken. Wat we zien is de ontmenselijking van iedereen die niet tot de eigen groep wordt gerekend. Hoe anders is immers te begrijpen dat men opvang weigert aan medemensen die gevlucht zijn voor oorlog? Hoe anders dan dat zij niet evenzeer als mens gezien worden als ieder ander?
Toch zal met vreemdelingenhaat en ongastvrijheid niks bereikt worden. Integendeel, bedenk maar eens wie er nu eigenlijk écht baat heeft bij het in stand houden van wij-zij denken. Dit zijn niet de mensen, met welke achtergrond dan ook, die dag in dag uit bezig zijn te overleven. Uiteindelijk zijn het de politieke en met name de economische machthebbers die hier de vruchten van plukken: net als in vroegere tijden worden mensen uitgebuit ten goede van de bankrekening van grote multinationals (en hun bazen). Oorlogen, zoals tegen het ‘terrorisme’, worden feitelijk gevoerd om economische belangen en macht, waarbij vele mensenlevens worden verwoest en samenlevingen ontwricht worden achtergelaten. Om dit systeem in stand te houden laat men geloven dat de oorlogen, het geweld, en de armoede waarvoor mensen op de vlucht slaan lokale problemen zijn. Om dit systeem in stand te houden laat men denken dat ‘hun’ levens en ‘hun’ doden er minder toedoen dan de ‘onze’.
Wanneer we de situatie beter bekijken dan zien we echter de verwoestende rol die het Westen speelt en heeft gespeeld in de brandhaarden op de wereld vandaag de dag. Als we beter kijken zien we dat de meerderheid van de mensen uitgebuit wordt en dat ongelijkheid op mondiaal, landelijk en lokaal niveau alleen maar toeneemt. Ondertussen worden verschillende bevolkingsgroepen die elkaars steun zouden kunnen gebruiken tegen elkaar uitgespeeld om zo de macht van de economische elite in stand te houden. Gelukkig is dit geen onomkeerbaar natuurlijk proces: het kan ook anders. We staan nu op een tweesprong, en het is aan ons allen te kiezen waar we heen willen. Als we de weg van vreemdelingenhaat bewandelen, spelen we alleen maar diegenen die baat hebben bij ongelijkheid in de kaart. Laten we in plaats daarvan antwoorden met menselijkheid en solidariteit. Laten we samen werken aan een mooiere wereld waarin iederéén profiteert.
Het is tijd om de handen ineen te slaan en een krachtig signaal af te geven voor solidariteit, voor vrijheid van beweging en tegen vreemdelingenhaat. Dit willen we doen door middel van een demonstratie op zaterdag 21 november. We verzamelen ons om 14:00 op de Van Schaeck Mathonsingel in Nijmegen. Komt allen, neem je vrienden en je familie mee en laat zien dat Nijmegen Gastvrij blijft!
Website: https://nmgngastvrij.wordpress.com
Facebook: https://www.facebook.com/gastvrij.nmgn
Twitter: https://twitter.com/NmgnGastvrij
Vimeo: https://vimeo.com/user45639556