Hebun an Nebun (To be, or not to be)
Machtsstrijd, jaloezie, haat, liefde, wraak en vechten voor je identiteit zijn universele thema’s die altijd actueel blijven, aldus regisseur en artistiek leider van Theater RAST Celil Toksöz. De in Diyarbekır (Koerdistan -Turkije) geboren theatermaker keerde terug naar zijn vaderland om zijn droomproject te verwezenlijken: een Koerdische versie van het wereldberoemde meesterwerk van William Shakespeare.
De grootschalige theaterproductie toont Hamlet in de dengbej traditie; een Oosterse vertelvorm in taal en zang. Twee dengbej vertellers zingen en vertellen het tragische verhaal van Hamlet en voorzien het geheel op satirische wijze van commentaar. Op cruciale momenten ontstaat op het toneel een waar spektakel met speciaal voor de voorstelling gecomponeerde liederen en hartverscheurende live muziek. Dit alles wordt uitgevoerd met traditionele instrumenten zoals de daf en zurna ( percussie en een dubbelriet volkshobo), saz , tambur en viool.
Machtsstrijd, jaloezie, haat, liefde, broedermoord, wraak en vechten voor je identiteit maken 'Hamlet' tot het ultieme drama. Deze ingrediënten zijn universeel maar gelden volgens regisseur Celil Toksöz bij uitstek voor de Koerdische cultuur: “In de loop van de geschiedenis zijn de Koerden regelmatig tegen elkaar uitgespeeld en is de zoektocht naar de eigen identiteit, bij afwezigheid van één verenigd Koerdistan, een rode draad.” Ondanks dat de voorstelling op zich een politiek statement is, wil Toksöz geen politieke boodschap verkondigen, maar een viering brengen in taal en muziek van de Koerdische cultuur.
Hamlet is een bekend toneelstuk dat geschreven is door Shakespeare tussen 1600 en 1602. Het is een klassiek tragedie dat vaak is opgevoerd door veel verschillende toneelgroepen. Ook zijn er al verscheidene films van uitgekomen. De voorstelling wordt geheel in het Koerdisch verteld en gezongen, met Nederlandse boventiteling,
Salman Hussein
xelat66@hotmail.com