“Een middagdutje en ‘s avonds aan de ouzo” De mythe van de luie Griek in Nederlandse media
Geplaatst op 2 november 2011 door mediakritisch
“Grieken hebben aan twee dingen een broertje dood,werken en belasting betalen! Zij houden het liefst hun hand op, kuieren wat over de boulevard, genieten van het goede leven. Lang uitslapen, uitgebreid lunchen, een middagdutje en ‘s avonds aan de ouzo, dat is het leven van veel Grieken.”(1) Zo meldde de Telegraaf op zaterdag 21 Mei in het artikel: ‘De Grieken lachen ons uit’ van zaterdag 21 mei.
In Juni van dit jaar werd door de lidstaten van de Europese Unie besloten tot het verstrekken van een extra noodlening van naar verwachting 80 tot 85 miljard euro voor Griekenland.(2)
In de aanloop naar de besluitvorming hierover werd in de Nederlandse media in de discussie gebruik gemaakt van het stereotype van de luie en onbetrouwbare Zuid Europeaan.
Volgens de Volkskrant en RTL werd op basis van een niet nader genoemde IMF bron gemeld dat de eigenlijke pensioenleeftijd in Griekenland 53 jaar bedraagt(3,4). Ook in de economiesectie van het NRC Handelsblad wordt gemeld dat de pensioenleeftijd met 14 jaar wordt verhoogd tot 67 jaar.(5)
De feiten
Het Griekse pensioenstelsel is decennialang een manier geweest om het electoraat te binden. Politici dienden zich sterk te maken voor de pensioenen als zij verkiezingen wilden winnen. Vanwege het verder grotendeels ontbreken van een sociaal vangnet was voor veel beroepsgroepen het pensioen de belangrijkste sociale zekerheid. Maar hoewel er mogelijkheden zijn in bepaalde beroepen om vroegtijdig te stoppen, is 53 jaar niet de algemene pensioenleeftijd. Voor Griekse ambtenaren is 55 jaar de absolute ondergrens voor een gedeeltelijk pensioen, maar enkel in geval van 37 gewerkte jaren bij de overheid.(6) De officiële pensioensleeftijd lag de afgelopen jaren voor Griekse mannen al op 62 jaar, is nu 65, en zal doorstijgen naar 67. Hiermee is de gemiddelde pensioensleeftijd in Griekenland gelijk met de meeste Europese landen.
Nu is dat de officiële pensioensleeftijd Het zoun kunnen dat Grieken in de praktijk vroeger met pensioen gaan dan hun Europese collega’s. Maar ook dit blijkt niet het geval. Grieken gaan gemiddeld met 61.9 jaar met pensioen, vergeleken met 61.8 jaar in Duitsland, 59.1 jaar in Frankrijk en 62.1 jaar in Nederland.(7) Ook hier vormen de Grieken geen dus geen uitzondering. Het is dus onjuist om te stellen dat de Grieken hun pensioensleeftijd bijstellen van 53 naar 67, want dat zijn twee compleet verschillende getallen. Het eerste getal is een uitzonderlijke mogelijkheid voor sommige Griekse werknemers voor een gedeeltelijk pensioen bij 37 jaar arbeid. Het twee getal is de onlangs verhoogde algemene officiële pensioensleeftijd. Deze algemene pensioensleeftijd is in fases de afgelopen jaren verhoogd, maar met vijf, niet veertien jaar.
Dan de luiheid van de Grieken, wat zeggen de statistieken daarover? Uit gegevens van de OECD uit 2008 blijkt dat de Griekse beroepsbevolking met gemiddeld 2116 werkuren per jaar meer werkt dan Fransen, Duitsers en Nederlanders die respectievelijk 1560, 1426 1379 uren werken(8). Hier kan tegenover worden gesteld dat de productiviteit in bijvoorbeeld Nederland veel hoger is dan in Griekenland. Arbeidsproductiviteit wordt echter door vele factoren beïnvloed zoals bijvoorbeeld technologie. Inzet is dus slechts een van de determinanten van arbeidsproductiviteit. En zelfs als de inzet van Griekse werknemers lager zou zijn is het onwaarschijnlijk dat deze zo laag is dat het opweegt tegen de anderhalf keer langere werkdag.
Een groot deel van de economische problemen in Griekenland zijn in het land zelf veroorzaakt door fraude met de begroting, ondoorzichtige boekhouding, breed verspreide bestuurlijke corruptie en bovenal belastingontduiking door vooral de rijke elite. De Europese Unie heeft dat onder druk van andere lidstaten waaronder Italië, oogluikend toegestaan. Griekenland kon de afgelopen jaren het begrotingstekort aanvullen met miljardenleningen van Europese banken en pensioenfondsen, die werden aangetrokken door de hoge rente-precentages. De grote financiële reddingsoperaties door het IMF en de Europese Unie zijn vooral gericht op de redding van de Franse, Duitse en ook Nederlandse investeerders. Toch wordt de rekening volledig neergelegd bij de Griekse bevolking. De tendentieuze berichtgeving in de Nederlandse kranten, doen het, al dan niet bedoeld, lijken of de Griekse bevolking de financiële problemen volledig aan zichzelf te danken heeft. Dit beeld van de gemiddelde Griek als luie potverteerder is door artikelen in kranten breed verspreid, hoewel dit beeld niet met de feitelijke situatie overeenkomt.
Er zijn problemen in de Griekse maatschappij die mede debet zijn aan de crisis. Er is zeker sprake van een problematische houding ten opzichte van belastinginning. Ook is de publieke sector, net als in bijvoorbeeld Italië, als gevolg van decennialang cliëntelisme volledig vastgeroest. Maar het grootste probleem was een overheid die vooral het afgelopen decennium het begrotingstekort heeft laten oplopen tot het punt dat Griekenland op het punt stond failliet te worden verklaard.(9) Tegelijkertijd heeft de Europese Unie de andere kant opgekeken. Deze reeks van economische en politieke factoren verklaren de problemen in Griekenland, niet het arbeidsethos.
De typering van de gemiddelde Griek als lui is niet alleen onjuist, maar ook schadelijk. Door te benadrukken dat de oorzaak voor de Griekse crisis ligt bij het arbeidsethos van de bevolking en hun ruimhartige sociale stelsel, wordt het voor de lezers van deze berichten logisch om ook een harde aanpak van de crisis te ondersteunen, waarbij de nadruk ligt op langer doorwerken en snijden in de sociale zekerheid. Wanneer kranten op basis van onjuiste beweringen het beeld scheppen van Grieken als werkschuwe oplichters, zal de lezer niet solidair zijn met de Griekse protesten, maar eerder de eigen politici steunen die zich hard maken voor de nationale banken en verzekeraars en die verzekeren dat de Grieken flink zullen moeten inleveren. De discussie over de ingewikkelde financiële operatie met betrekking tot Griekenland wordt zo door verschillende media vertroebeld met onjuiste getallen en suggestieve artikelen ten nadele van de Griekse bevolking.
copy paste dan maar
“Een middagdutje en ‘s avonds aan de ouzo” De mythe van de luie Griek in Nederlandse media
Geplaatst op 2 november 2011 door mediakritisch
“Grieken hebben aan twee dingen een broertje dood,werken en belasting betalen! Zij houden het liefst hun hand op, kuieren wat over de boulevard, genieten van het goede leven. Lang uitslapen, uitgebreid lunchen, een middagdutje en ‘s avonds aan de ouzo, dat is het leven van veel Grieken.”(1) Zo meldde de Telegraaf op zaterdag 21 Mei in het artikel: ‘De Grieken lachen ons uit’ van zaterdag 21 mei.
In Juni van dit jaar werd door de lidstaten van de Europese Unie besloten tot het verstrekken van een extra noodlening van naar verwachting 80 tot 85 miljard euro voor Griekenland.(2)
In de aanloop naar de besluitvorming hierover werd in de Nederlandse media in de discussie gebruik gemaakt van het stereotype van de luie en onbetrouwbare Zuid Europeaan.
Volgens de Volkskrant en RTL werd op basis van een niet nader genoemde IMF bron gemeld dat de eigenlijke pensioenleeftijd in Griekenland 53 jaar bedraagt(3,4). Ook in de economiesectie van het NRC Handelsblad wordt gemeld dat de pensioenleeftijd met 14 jaar wordt verhoogd tot 67 jaar.(5)
De feiten
Het Griekse pensioenstelsel is decennialang een manier geweest om het electoraat te binden. Politici dienden zich sterk te maken voor de pensioenen als zij verkiezingen wilden winnen. Vanwege het verder grotendeels ontbreken van een sociaal vangnet was voor veel beroepsgroepen het pensioen de belangrijkste sociale zekerheid. Maar hoewel er mogelijkheden zijn in bepaalde beroepen om vroegtijdig te stoppen, is 53 jaar niet de algemene pensioenleeftijd. Voor Griekse ambtenaren is 55 jaar de absolute ondergrens voor een gedeeltelijk pensioen, maar enkel in geval van 37 gewerkte jaren bij de overheid.(6) De officiële pensioensleeftijd lag de afgelopen jaren voor Griekse mannen al op 62 jaar, is nu 65, en zal doorstijgen naar 67. Hiermee is de gemiddelde pensioensleeftijd in Griekenland gelijk met de meeste Europese landen.
Nu is dat de officiële pensioensleeftijd Het zoun kunnen dat Grieken in de praktijk vroeger met pensioen gaan dan hun Europese collega’s. Maar ook dit blijkt niet het geval. Grieken gaan gemiddeld met 61.9 jaar met pensioen, vergeleken met 61.8 jaar in Duitsland, 59.1 jaar in Frankrijk en 62.1 jaar in Nederland.(7) Ook hier vormen de Grieken geen dus geen uitzondering. Het is dus onjuist om te stellen dat de Grieken hun pensioensleeftijd bijstellen van 53 naar 67, want dat zijn twee compleet verschillende getallen. Het eerste getal is een uitzonderlijke mogelijkheid voor sommige Griekse werknemers voor een gedeeltelijk pensioen bij 37 jaar arbeid. Het twee getal is de onlangs verhoogde algemene officiële pensioensleeftijd. Deze algemene pensioensleeftijd is in fases de afgelopen jaren verhoogd, maar met vijf, niet veertien jaar.
Dan de luiheid van de Grieken, wat zeggen de statistieken daarover? Uit gegevens van de OECD uit 2008 blijkt dat de Griekse beroepsbevolking met gemiddeld 2116 werkuren per jaar meer werkt dan Fransen, Duitsers en Nederlanders die respectievelijk 1560, 1426 1379 uren werken(8). Hier kan tegenover worden gesteld dat de productiviteit in bijvoorbeeld Nederland veel hoger is dan in Griekenland. Arbeidsproductiviteit wordt echter door vele factoren beïnvloed zoals bijvoorbeeld technologie. Inzet is dus slechts een van de determinanten van arbeidsproductiviteit. En zelfs als de inzet van Griekse werknemers lager zou zijn is het onwaarschijnlijk dat deze zo laag is dat het opweegt tegen de anderhalf keer langere werkdag.
Een groot deel van de economische problemen in Griekenland zijn in het land zelf veroorzaakt door fraude met de begroting, ondoorzichtige boekhouding, breed verspreide bestuurlijke corruptie en bovenal belastingontduiking door vooral de rijke elite. De Europese Unie heeft dat onder druk van andere lidstaten waaronder Italië, oogluikend toegestaan. Griekenland kon de afgelopen jaren het begrotingstekort aanvullen met miljardenleningen van Europese banken en pensioenfondsen, die werden aangetrokken door de hoge rente-precentages. De grote financiële reddingsoperaties door het IMF en de Europese Unie zijn vooral gericht op de redding van de Franse, Duitse en ook Nederlandse investeerders. Toch wordt de rekening volledig neergelegd bij de Griekse bevolking. De tendentieuze berichtgeving in de Nederlandse kranten, doen het, al dan niet bedoeld, lijken of de Griekse bevolking de financiële problemen volledig aan zichzelf te danken heeft. Dit beeld van de gemiddelde Griek als luie potverteerder is door artikelen in kranten breed verspreid, hoewel dit beeld niet met de feitelijke situatie overeenkomt.
Er zijn problemen in de Griekse maatschappij die mede debet zijn aan de crisis. Er is zeker sprake van een problematische houding ten opzichte van belastinginning. Ook is de publieke sector, net als in bijvoorbeeld Italië, als gevolg van decennialang cliëntelisme volledig vastgeroest. Maar het grootste probleem was een overheid die vooral het afgelopen decennium het begrotingstekort heeft laten oplopen tot het punt dat Griekenland op het punt stond failliet te worden verklaard.(9) Tegelijkertijd heeft de Europese Unie de andere kant opgekeken. Deze reeks van economische en politieke factoren verklaren de problemen in Griekenland, niet het arbeidsethos.
De typering van de gemiddelde Griek als lui is niet alleen onjuist, maar ook schadelijk. Door te benadrukken dat de oorzaak voor de Griekse crisis ligt bij het arbeidsethos van de bevolking en hun ruimhartige sociale stelsel, wordt het voor de lezers van deze berichten logisch om ook een harde aanpak van de crisis te ondersteunen, waarbij de nadruk ligt op langer doorwerken en snijden in de sociale zekerheid. Wanneer kranten op basis van onjuiste beweringen het beeld scheppen van Grieken als werkschuwe oplichters, zal de lezer niet solidair zijn met de Griekse protesten, maar eerder de eigen politici steunen die zich hard maken voor de nationale banken en verzekeraars en die verzekeren dat de Grieken flink zullen moeten inleveren. De discussie over de ingewikkelde financiële operatie met betrekking tot Griekenland wordt zo door verschillende media vertroebeld met onjuiste getallen en suggestieve artikelen ten nadele van de Griekse bevolking.
1. Telegraaf 21 Mei (op het web te lezen op http://www.geenstijl.nl/archives/images/Pagina5_1400.html)
2. besluit extra steun Grieken: ‘NOS website 20-06-2011: http://nos.nl/artikel/249647-besluit-extra-steun-grieken-in-juli.html
3. Pensionado betaalt opnieuw Griekse hel: website volkskrant: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/archief/article/detail/100247.... ‘Griekenland akkoord met IMF en EU over harde maatregelen: pensioenleeftijd van 53 naar 65.
4. Website ‘RTL: http://rtl.nl/components/financien/rtlz/2010/weken_2010/17/20100430.0809...
5. ‘Akkoord Griekse bezuinigingen kalmeert markten’, website NRC Handelsblad: http://vorige.nrc.nl/economie/schuldencrisis/article2535630.ece
6. ‘pensions at a Glance’ – Greece country profile, website OECD: http:// http://www.oecd.org/dataoecd/33/20/47272439.pdf
7. ‘Average effective age of retirement in 1970-2009 in OECD countries‘, excel-file, te downloaden op website OECD,: http://www.oecd.org/document/47/0,3343,en_2649_34747_39371887_1_1_1_1,00...
8. ‘Average annual hours actually worked per worker’ website OECD: http:// http://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=ANHRS
9. Greek debt-crisis, bron: website Guardian: http://www.guardian.co.uk/world/2010/may/06/greek-debt-crisis-economy.