Hier kun je discussieren over Jazeker. Ook verf..
Origineel op: https://www.ravotr.nl/2017/09/09/jazeker-ook-verf/
Zo. Verf op de voordeur van Thierry Baudet, en een stevige toelichting (1) vol giftige citaten van de man die duidelijk maken hoe racistisch en vrouwenhatelijk hij is. Ondertekend met: Radicaal Anarchistisch Feministisch Front. Na eindeloos voornamelijk online-gemopper over de fratsen van deze fascist, zijn compagnon Hiddema en hun nette-pakken-knokploeg nu eens stevige actie. Vóór ik iets meer zeg over mogelijke nadelen van de actievorm, zelf eerst dit. Deze actie is een verademing, een koele bries die, al is het maar heel even, de bedompt-verstikkende politieke atmosfeer eventjes verfrist. Mensen die iets dóén tegen de gevaarlijkse fascistenclub van het moment. Actie tegen dat Forum voor Democratie en/of haar aanvoerders. Dat mag veel en veel vaker gebeuren. Dat is het belangrijkste. Ongeacht de exacte vorm die dat aanneemt.
1.
Maar dan de reactie van de Volkskrant (2). Die spreekt er schande van, zoals je van een blad mag verwachten dat voornamelijk bezig is met de bewijzen hoe niet-links het is, dat haar ‘begrip’ voor de ‘boze burgers’ van de daken schreeuwt, dat ruimte biedt aan lasterpraat tegen antifascisten en intussen fascistoïde gedachtegoed legitimeert door het op redelijke toon te bespreken alsof het om legitieme opvattingen gaat. Het noemt de actie “pure intimidatie van mensen die niet meer geloven in argumenten”. Alsof je oproepen tot etnische zuivering via argumenten zou kunnen verslaan. Alsof het rechtvaardigen van verkrachting onder het motto dat “vrouwen overheerst, ja overmand willen worden” een onderwerp tot redelijk debat zou kunnen zijn. Alsof fascisten redelijke gesprekspartners zijn en geen vijnden van elke redelijkheid en elke medemenselijkheid die verder reikt dan ‘eigen volk eerst’.
Het commentaar zegt over “de actievoerders” achter de daad: “Zij zijn het die geen rust meer verdienen totdat zij door de rechter zijn bestraft.” Die oproep wordt voorafgegaan door op suggestieve toon een verband te insinueren tussen verf op een voordeur enerzijds en politieke moord zoals die op Fortuyn anderzijds. Dat niet alleen: ook de vergelijking die tegenstanders van Baudet maken met andere extreem-rechtse types, als gevaarlijke stemmingmakerij neer te zetten. “Baudet kan geen uitlating meer doen zonder voor fascist te worden uitgemaakt.” Dat ligt dan, beste Volkskrant-redactie, aan de fascistische strekking van die uitlatingen. En valt het, niet-zo-beste Volkskrant-redactie, niet onder het “geloven in de kracht van argumenten”, dat mensen dan op dat fascistische karakter van Baudets retoriek wijzen?
“Zeer recentelijk nog werd hij door velen op sociale media op één lijn gesteld met de Norse massamoordenaar Anders Breivik”, zo klaagt de Volkskrant-redacteur. Gek he, waar ze allebei met het doorzichtige nazi-verhaaltje’dat onder het etiket ‘cultuurmarxisme’ wordt rondgestrooid? Gek he, waar ze allebei zo ongeveer een rassenoorlog prediken uit naam van een wit Europa? Breivik en Baudet met elkaar in verband brengen wegens evident verwant gedachtegoed mag niet van de Volkskrant. De mensen die verf op Baudets voordeur plakken zowat op één lijn zetten met de moordenaar van Pim Fortuyn, dát vindt de Volkskrant echter weer geen probleem. Hypocriete stemminghmakerij is het.
2.
Van de Volkskrant kun je zoiets echter verwachten, al is dat nog geen reden om de voordeur van het kantoor van dat vod bij voorbaat van verf te vrijwaren. Er is echter ook kritiek op de actie in linke en radicale kring. Dat is ook prima: juist als linkse en radicale mensen dienen we onze eigen, linkse en radicale strijdmiddelen kritisch te beschouwen om onze strijd zo effectief en sterk mogelijk te maken. Geen actievorm is bij voorbaat geweldig. Maar ook andersom: geen actievorm is bij voorbaat alleen maar verkeerd. Ook niet als heel de gevestigde goegemeente er schande van spreekt.
Maar laten we eens kijken. Ik lees op Krapuul.nl een artikel van de hand van Nayoko Sadashi: “Verf?”(3) De auteur ervan heeft geen medelijden met Baudet. Hij laat zien hoe verderfelijk diens opvattingen zijn, en dat hij niet verbaasd hoeft te zijn dat dit felle reacties op kan roepen. Zo althans lees ik de eerste zes alinea’s van het stuk. Mooi.
Maar dan lees ik: “Neem ik, als links, hier dan afstand van? Ja, maar niet omdat ik het zo zielig voor Baudet vind, maar omdat het reclame voor zijn partij is. Links kan zich helemaal niet permitteren om zulke dingen te doen. Want wat er gebeurt is, de verf wordt opgeruimd en Baudet heeft er weer wat stemmers bij die het ‘echt niet vinden kunnen’” Even verder: “Een beetje verf , waarop hij dan heel genuanceerd en verdrietig reageert, maakt hem alleen maar sterker.” De slotzin van het stuk: “Met je verf, maak je mensen alleen maar bang en bevestig je een vijandbeeld.”
Ik zie het punt. Maar overtuigen doet het me niet. In de eerste plaats: is het waar dat mensen die “het niet vinden kunnen” nu op Baudet gaan stemmen? Dat is best mogelijk. Maar wat zijn dat dan voor mensen? Ik vermoed vooral lui die afgelopen keer op de PVV stemden, of op de VVD of het CDA. Die zien nu Baudet wellicht eventjes als hun bedreigde underdog/held. Morgen roept Wilders weer iets – of Buma gaat zingen, hou die man ook goed in de gaten. En dan hobbelen ze daar weer achteraan. En natuurlijk bevestigen we met hardere actie een vijandbeeld. Maar dat komt ook omdat er op dit front nu eenmaal onverzoenlijke vijandschap bestaat. Natuurlijk maakt hardere actie rechtse mensen extra boos. Natuurlijk stijft dat ze in hun rechtsheid. Natuurlijk geven ze daar uiting aan, in de stembus en daarbuiten. Zo gaat strijd nu eenmaal.
Voorbeelden zijn er genoeg. In mei en juni 1968 beklommen tienduizenden boze studenten de barricaden in Parijs en andere Franse steden. Arbeiders gingen staken en begonnen bedrijven te bezetten. President de Gaulle kreeg het benauwd en ging voor de zekerheid in Duitsland aldaar gelegen Franse troepen om steun vragen. Kantjeboord overleefde hij de semi-revolutie. Er kwamen verkiezingen. Wie won? Rechts, in overweldigende mate. Alle mensen die met angst en beven de revolte om zich heen hadden voelen grijpen, roken hun kans toen het grootste gevaar geweken leek, en schaarden zich electoraal achter de Orde en achter de president.
Nixon speelde iets soortgelijks klaar. Die won in 1968 verkiezingen door de angstige stemming van gezagsgetrouwe witte Amerikanen te benutten, en hun afkeer van studentenprotest, vredesdemonstraties, dienstweigering, opstand van zwarten in Detroit en elders om te zetten in verkiezingssteun voor een onderhuids-racistische law and order-campagne die hem het Witte Huis in hielp. In 1972 herhaalde hij het kunststukje nog eens, met een enorme overwinning als uitkomst. Trump deed trouwens iets dergelijks door zich als de grote tegenstander van Black Lives Matter-protesten en als vriend van de politie te profileren.
Militante strijd roept weerstand op. Wie geen rechtse backlash wil, kan het linkse en radicale gevecht maar beter staken. Mij lijkt het echter beter om die rechtse backlash onder ogen te zien, ons erop voor te bereiden, en het gevecht aan te gaan. Wie dat niet wil, kan de strijd beter uit de weg gaan. We gaan onze tegenstanders niet louter met een goed gesprek overtuigen. Laten we ze dus maar verslaan. Dán praten we verder.
Wat er in het verhaal van Nayoko Sadashi trouwens ontbreekt is het effect van de actie, niet op mensen die toch al rechts zijn en nu nog eens op de kast zijn gejaagd met wat verf, maar op linkse mensen zelf. Ik zal toch niet de enige zijn met een licht gna-gna-gna-leedvermaak-gevoel? Belangrijker: ik zal toch niet de enige zijn die blij is dat er, na heel veel wóórden tegen Baudet en zijn Bende, nu eindelijk iets van een dáád is gesteld? Niet de eerste, gelukkig, maar vooralsnog wel één van de zeer weinige acties tegen het fascistische project dat Forum voor Democratie heet. Acties als deze hebben nut, niet omdat ze Baudet-aanhangers zullen overtuigen, maar wel om dat ze radicale tegenstanders laten ziejn dat je gewoon ook iets stevigs kunt gaan dóén, iets dat je verder kunt gaan dan enkel stelling nemen op internet. Omdat deze actie de wijdverbreide passiviteit, plus het feit dat bijna de volledige strijd wel tot Facebook en blogs beperkt lijkt, eens opvallend doorbreekt. Dat juich ik toe.
3.
Heb ik dan helemaal geen bedenkingen? Jawel. Ik maak me geen zorgen over het electorale effect van deze actie, al was het maar omdat ik helemaal niet geloof dat ‘we’als ‘kiezers’de dienst uitmaken. Ik maak me ook geen zorgen over het feit dat deze actie geen redelijk debat, maar stevige antifascistische confrontatie uitstraalt. Dat vindt ik juist een kracht ervan, geen zwakte.
Wel denk ik dat het sóórt confrontatie – een voordeur van een privéwoning aanpakken – risico’s meebrengt. In het pesten van tegenstanders – en dit is een hele lieve onschuldige pesterij, verhoudingsgewijs – zijn fascisten namelijk veel en veel beter dan wij. En waar anarchisten verf gooien, daar gooien fascisten soms andere, levensbedreigende zaken. Een wedloop in voordeuracties over en weer, is niet de kant die we op moeten. Onze fascistische tegenstanders deinzen immers uiteindelijk – zo helpt de dood van Heather Heyer in Charlottesville ons herinneren – uiteindelijk voor niets terug.
Maar is dat een doorslaggevend argument tegen deze actie op zich? Uiteindelijk niet. Nergets blijkt uit dat dit de enige, of zelfs de voornaamste actievorm tegen Baudet dient te zijn. Nergens blijkt uit dat er geen andere strijdvormen mogelijk zijn. Het is gewoon een losse actie, met een stevige boodschap. Het is geen strategisch model. Bezwaar ertegen maken alsof het dat wel is, dat is niet helemaal binnen proportie. Op de vraag: Verf? zou ik dan ook willen antwoorden: jazeker! Niet alléén verf. Maar wel degelijk óók verf. Als het zo uitkomt.
Is de actievorm riskant? Ja. Maar goed beschouwd geldt dat voor elke actievorm. Petities op internet bijvoorbeeld, maar over de risico’s daarvan – mensen in slaap sussen bijvoorbeeld, met het idee dat je ‘iets doet’ als je een paar keer geklikt en wat woordjes hebt ingetikt – rept vrijwel niemand. Het is typerend dat actievormen vaak pas kritisch bekeken worden als ze confronterend zijn en buiten de gebaande wegen en erkende procedures treden.
Dat brengt me op nog een belangrijk punt. Linkse en radicale mensen kunnen op dit of dat aspect van de verfactie wijzen en hoofdschuddend zeggen: is dat verstandig? Die kritiek heeft nut, maar wel binnen proportie. Kritiek formuleren op wat anderen proberen is niet het allerbelangrijkste. Zou het immers niet veel beter zijn, juist als je bedenkingen bij deze actie voelt, om vooral ook zelf het initiatief te nemen voor acties die volgens jou beter werken? Laat maar zien hoe het beter kan, als deze verfactie jouw ding niet is!
En zouden we, zeker zolang ons dat niet lukt, dan niet minstens onze waardering en steun voor degene(n) achter deze verfactie heel ondubbelzinnig van de daken dienen te schreeuwen? Bij deze!
Noten:
1 Radicaal Anarchistisch Feministisch Front, “Verf tegen voordeur Baudet”, Indymedia, 7 september 2017, https://www.indymedia.nl/node/41185
2 Raoul du Pre, “Commentaar: Bekladders huis Thierry Baudet verdienen geen rust vordat ze zijn bestraft”, Volkskrant, 7 september 2017, https://www.volkskrant.nl/opinie/commentaar-bekladders-huis-thierry-baud...
3 Nayoko Sadashi, “Verf?”, op Krapuul.nl, 7 september 2017, http://www.krapuul.nl/overig/inzending-tips-overig-2/2658733/verf/
Peter Storm