|
|  |
EMPIRE, Introductiebijeenkomst
DWARS Filosofie - 18.06.2002 14:20
Maandagavond 24 juni organiseert DWARS-Filosofie een introductiebijeenkomst over
het in de anti-globaliserigsbeweging toonaangevende boek ´Empire´ van Hardt en Negri.
EMPIRE EMPIRE EMPIRE
=============================================
MAANDAG 24 JUNI, van 20.00 uur tot 22.00 uur
in het DWARSgebouw (Oudegracht 229, te Utrecht)
=============================================
Introductiebijeenkomst over EMPIRE (Hardt & Negri)
met: Rock Dolphijn, verbonden aan de Erasmus Universiteit R´dam
organisatie: DWARS-Filosofie
=============================================
Maandagavond 24 juni organiseert DWARS-Filosofie een introductiebijeenkomst over
het in de anti-globaliserigsbeweging toonaangevende boek ´Empire´ van Hardt en Negri.
Aan de hand van Marx, Spinoza en Deleuze beschrijven Negri en Hardt in hun boek de
Nieuwe Wereldorde die zij `Empire´ noemen. Dit nieuwe imperium onderscheidt zich
van het eerdere imperialisme, omdat het geen duidelijk machtscentrum heeft. De macht
is verdeeld over supranationale, `hybride´ netwerken. Maar dat betekent volgens de
auteurs dat het systeem ook op elk onderdeel van het netwerk kan worden aangevallen.
Het huidige kapitalisme is verantwoordelijk voor uitbuiting en onderdrukking, maar roept
tegelijkertijd zijn eigen tegenkrachten op, aldus Negri en Hardt, die hierbij de klassieke
marxistische dialectiek volgen.
INTRODUCTIEBIJEENKOMST
Maandag 24 juni organiseert DWARS-Filosofie vanaf 20.00 uur in het DWARSgebouw
(Oudegracht 229, Utrecht) een introductiebijeenkomst voor iedereen die geinteresseerd
is in Empire en het gedachtegoed van Negri en Hardt. Rock Dolphijn, verbonden aan de
Erasmsus Universiteit Rotterdam zal een verhelderende inleidending houden over de
relatie tussen Empire en het gedachtegoed van de filosofen Spinoza en Deleuze. Ook
zullen we enkele passages uit Empire in de groep bespreken.
De bijeenkomst is toegankelijk voor iedereen, en is begrijpelijk voor iedereen!
LEESGROEP
Begin september zal er een leesgroep starten rond Empire, eventueel kan je je tijdens
de introductiebijeenkomst hiervoor inschrijven, maar je mag natuurlijk ook komen als je
geen zin hebt om mee te doen aan de leesgroep.
MEER INFORMATIE? ZIN OM LANGS TE KOMEN?
Wil je meer informatie over de Introductiebijeenkomst over Empire of over de
Filosofiewerkgroep van DWARS, dan kun je contact opnemen met Joris
(mailto: jor-@dwars.org) of bel even met het DWARS-Secretariaat (030-2333263).
Voor een routebeschrijving naar het DWARS-gebouw (Oudegracht 229), zie
 http://www.dwars.org/routebeschrijving .
|||||||| Ben je van plan te komen, dan zou ik het leuk vinden als je me even mailt (het
hoeft niet per se...maar dan weten we ongeveer hoeveel mensen er komen)||||||||||
=============================================
EMPIRE EMPIRE EMPIRE
=============================================
EMPIRE (Hardt & Negri), achtergrondinformatie
=============================================
Aan de hand van Marx, Spinoza en Deleuze beschrijven Negri en Hardt de Nieuwe
Wereldorde die zij `Empire´ noemen. Dit nieuwe imperium onderscheidt zich van het
eerdere imperialisme, omdat het geen duidelijk machtscentrum heeft. De macht is
verdeeld over supranationale, `hybride´ netwerken. Maar dat betekent volgens de
auteurs dat het systeem ook op elk onderdeel van het netwerk kan worden aangevallen.
Het huidige kapitalisme is verantwoordelijk voor uitbuiting en onderdrukking, maar roept
tegelijkertijd zijn eigen tegenkrachten op, aldus Negri en Hardt, die hierbij de klassieke
marxistische dialectiek volgen.
Negri en Hardt verwachten vooral veel van de revolutionaire werking van internationale
migratiestromen (de `nomadische revolutionair´). Opmerkelijk voor postmoderne
marxisten die zich `communistisch´ noemen, is de positieve waardering die ze hechten
aan de juridische tradities van de Verenigde Staten. De waarde die in deze liberale
traditie wordt toegekend aan universele mensenrechten, is volgens hen een
inspiratiebron voor toekomstige, mondiale politieke organisatievormen. Het boek is zeer
theoretisch, maar bevat ook lyrische passages als: ,,Dit is een revolutie die door geen
macht kan worden beheerst, want bio-macht en communisme, samenwerking en
revolutie blijven samen, in liefde, eenvoud en ook onschuld. Dat is de onweerstaanbare
lichtheid en vreugde van communist-zijn.´´ (zie NRC Handelsblad:
http://www.nrc.nl/internet/995628673513.html)
=====================================================
=====================================================
De auteurs van Empire -een werk dat door sommigen vergeleken wordt met het
Communistisch Manifest- hebben gebruik gemaakt van een interdisciplinaire aanpak
om de machtsverhoudingen in de neoliberale samenleving te
analyseren. Filosofische, historische, culturele, economische, politieke en
antropologische argumenten worden vermengd, zoals dat in het leven het geval is.
Omdat het boek zo uitgebreid en alomvattend is, zal ik in deze bespreking slechts
enkele facetten van het boek uitlichten, die mij uitermate relevant lijken voor het
vernieuwen van het anarchisme en het ontwikkelen van nieuwe vormen van strijd. Want
om uit de impasse, waarin de anarchistische beweging zich bevindt, te geraken volstaat
het niet terug te grijpen naar onze voorouders. Met onze geschiedenis in het
achterhoofd moeten we de discussie die zich door die impasse opdringt met open vizier
aangaan. Cruciale elementen in de analyse van Hardt & Negri zijn de veranderende rol
van de staat en zijn imperialistische strategieën en de maatschappelijke reorganisatie,
die samen te brengen zijn onder de noemer van ´postmodernisering´. Maar ook de
´postmodernisering´ van het verzet ontbreekt niet. Een mogelijk minpunt van ´Empire´ is
het gebrek aan degelijke alternatieven, al heeft dat natuurlijk het voordeel dat andere
mensen daarmee gemakkelijker aan de slag kunnen, zoals ik verder zal proberen.
De Moderne Staat
Het eerste deel van Empire is bijna volledig gewijd aan de evolutie die zich voordoet op
vlak van soevereiniteit, wie de macht uitoefent. In de zestiende eeuw werd de
monarchie nog gezien als "de garantie voor vrede en sociaal leven", de monarch
regeerde over het volk in naam van god en "religie was het eigendom van de
soeverein"(p.93). De moderne staat "verving de theologische grondslag van het
territoriale erfgoed door een nieuwe grondslag die even transcendent was. Het was nu
de spirituele identiteit van de natie, in plaats van de goddelijkheid van de koning die het
territorium en de bevolking als een abstract ideaalbeeld voorstelden."
Deze spirituele identiteit wordt gevormd door "een culturele integrerende identiteit,
gebaseerd op biologische overeenkomst in bloedverwantschap, een plaatselijke
overeenkomst in territorium en de overeenkomst van taal." De natie werd voorgesteld
als "een actieve creatie van de gemeenschap van burgers" (p.93-94). Ondanks de vele
veranderingen in de moderne democratieën kun je de moderne visie op de staat als
volgt samenvatten: "het volk vertegenwoordigt de multitude, de natie vertegenwoordigt
het volk, de staat vertegenwoordigt de natie" (p.134). Het is precies die staatsmacht die
doorheen de moderniteit als medium tot verandering werd gezien, reformistisch door de
sociaal-democratie, revolutionair door alle stromingen van het ´revolutionair socialisme´
(van Stalin tot Trotsky en terug) en anti-imperialistisch door antikolonisatie- of nationale
bevrijdingsbewegingen. Maar de staat kan niet bevrijdend zijn, net omdat ze is wat ze
is; de vertegenwoordiging, de negatie van de massa. We moeten niet treuren om de
teloorgang van de natiestaat, maar wel om het feit dat
ze getransformeerd is in een andere soevereine macht: Het Imperium.
Het Imperium
Een eerste kenmerk van het ´postmoderne´ Imperium is het feit dat het moderne
kolonialisme en imperialisme, gerechtvaardigd door spirituele identiteit van de
natiestaat, vervangen wordt door het aangaan van multilaterale betrekkingen op politiek
vlak (de Verenigde Naties, de Europese Unie), militair vlak (de NAVO) en op
economisch vlak (TransNationale Ondernemingen, Wereldbank en I.M.F.). Het
Imperium heeft zich de oorspronkelijk progressieve kritiek, die samenvalt met grote
delen van de Nieuwe Sociale Bewegingen, eigen gemaakt en speelt die nu uit in zijn
eigen voordeel. De binaire tegenstellingen tussen "Zelf en Ander,
blank en zwart, binnen en buiten, heerser en overheerste" (p.139) werden vervangen
door de "politiek van het verschil, vloeiendheid, en hybriditeit" (p.138) die verdedigd
werden door postkoloniale theoretici. De postmoderne kritiek op die moderne binaire
logica biedt zij die strijden tegen het patriarchaat, kolonialisme en racisme veel
mogelijkheden. "In de context van de postmoderne theorieën, lijken de hybriditeit en
ambivalentie van onze culturen en onze (senses of belonging) de binaire logica van Zelf
en Ander die achter de moderne kolonialistische, seksistische en racistische
constructies liggen, uit te dagen. Gelijklopend hiermee, laakt de postmoderne nadruk op
verschil en specificiteit het totalitarisme van de universaliserende discours en structuren
van macht; de bevestiging van gefragmenteerde sociale identiteiten schijnt een manier
te zijn om de soevereiniteit van zowel het moderne subject als de moderne natiestaat,
samen met al de hiërarchieën die ermee samenhangen, te bestrijden." (p.139) Het
Imperium is er echter in geslaagd deze kritiek om te buigen in zijn voordeel
onderandere door er een vertaling van te maken in de vorm van een differentiatie van
de markt en een verdere diversifiëring van de arbeidsmarkt. Het aanspreken van de
relatief nieuwe markten van ´homo´s´, ´werkende vrouwen´, enz. bezorgt een bedrijf niet
alleen een progressief imago, maar het brengt ook nog eens veel geld op. Identiteiten
die oorspronkelijk als bedreigend werden gezien voor het kapitalisme zijn er een
essentieel onderdeel van geworden.
In de relaties tussen landen wordt steeds minder uitgegaan van de koloniale
tegenstelling tussen ´geciviliseerd´ en ´te civiliseren´ of juist en fout. Een oorlog als die in
Vietnam, waar de Amerikanen hun eigen belangen (het kapitalisme) verdedigden, is nu
ondenkbaar geworden en vervangen door het type oorlog zoals in Kosovo.
Internationale wetten van de Verenigde Naties maken het mogelijk de Golfoorlog in Irak
of de interventies in de Balkan niet langer als oorlogen te beschrijven, maar als
interventies, niet in naam van nationale motieven, maar in naam van een globale
rechtsstructuur.
Het pure imperialisme wordt dus vervangen door enerzijds opname in de wereldmarkt -
beantwoordend aan de vraag om expansie van die markt- en anderzijds het optreden
als vredespolitie in (inter)nationale conflicten.
Waar ontwikkelingsorganisaties vroeger multinationals laakten omwille van hun
onverantwoordelijk gedrag en winstbejag wordt nu gesmeekt om buitenlandse
investeringen omdat dat de ´enige manier is om een land erbovenop te helpen´. Waar
vredesorganisaties indertijd een brede maatschappelijke strijd konden op gang trekken
tegen de imperialistische oorlogszucht, smeken de weldenkende burgers tegenwoordig
om interventie (in Kosovo, in Palestina, in Congo, ...). De Imperiale strategie levert niet
alleen een voordeel op qua uitbreiding van de markt, maar legt ook zodanig voormalige
critici in de luren dat kritiek nu alleen nog uit de marginaliteit kan komen en niet meer in
de vorm van een offensieve strategie maar van individuele weigering en dus opnieuw
marginalisering, en in het beste geval een nieuwe markt, zoals die van de biologische
groente. Maar het idee dat de verschuiving van de moderne staat naar het Imperium,
de staatsmacht op zich afneemt is fout. "Wanneer de voorstanders van de globalisering
van het kapitaal luidruchtig reageren op big government, zijn ze niet alleen hypocriet
maar ook ondankbaar. Waar zou het kapitaal staan als het niet zijn hand had kunnen
leggen op de big government en het laten werken voor hun exclusieve belangen? En
waar zou vandaag het imperiale kapitaal staan als big government niet groot genoeg
zou zijn om de scepter te zwaaien over leven en dood in de gehele globale multitude?
Waar zou het kapitaal staan zonder big government dat in staat is geld te drukken voor
de productie en reproductie van een globale orde die de kapitalistische macht en
weelde garandeert? Of zonder de communicatienetwerken die de samenwerking van de
producerende multitude onteigenen? Elke morgen als ze wakker worden, zouden
kapitalisten en hun vertegenwoordigers over de hele wereld, in plaats van sakkeren op
big government in de Wall Street Journal, op hun knieën moeten gaan zitten en big
government prijzen" (p.348-349).
Dat de staat haar macht zou afgegeven hebben aan kapitalistische bedrijven is dus een
foute analyse volgens Hardt & Negri. "Ook al hebben de transnationale bedrijven en
globale netwerken van productie en transport de macht van de natiestaten ondermijnd,
de functies en de constitutionele
elementen van de staat zijn verplaatst naar andere niveaus en domeinen." (p.307)
Biopolitiek
Een van die terreinen waarnaar Hardt & Negri verwijzen, is dat van de biopolitiek.
"Biopolitiek is een vorm van macht die het sociale leven van binnenuit regelt, het volgt,
interpreteert, absorbeert en herformuleert. Macht kan enkel effectief heersen over het
volledige leven van de bevolking
als het een integrale, vitale functie vervult die door elk individu omarmd wordt en
gereactiveerd naar zijn of haar eigen inzicht. Zoals Foucault zegt, "Leven is
tegenwoordig ... het voorwerp van macht geworden."" (p.23 -24) De samenleving is
aldus geëvolueerd van een disciplinaire samenleving. "In de disciplinaire samenleving
was de relatie tussen de macht en het individu statisch: de disciplinaire tussenkomst
van de macht kwam overeen met het
verzet van het individu. Wanneer macht echter volledig biopolitiek wordt, wordt het hele
sociale lichaam opgenomen in de machinerie van de macht..." (p.24) Of zoals Barbara
Cruikshank het verwoordde voor Alexis de Toqueville: hij "erkende dat de politie en de
staat wel actie kunnen
voorkomen door het gebruik van dominantie en geweld, maar zij kunnen geen actieve
samenwerking en participatie van de burgers produceren" (3). De staat moet dus de
voorwaarden scheppen waarin het individu zo kan geproduceerd worden dat interventie
niet langer nodig is. Massamedia hebben
bv. de rol van kerken overgenomen in de ontwikkeling van een moraal, maar wat
belangrijker is van een beeld van het leven, ´zoals het hoort´. Individuen moeten niet
langer aan dat ene beeld voldoen zoals dat het geval was in meer religieuze tijden,
maar de massamedia zorgen ervoor dat er een
aantal op maat geknipte, ongevaarlijke modellen klaarliggen waaruit het individu kan
kiezen. Meteen wil ik hier ook de illusie verwerpen van individuele bevrijding, die
losgekoppeld wordt van collectieve bevrijding. De relatieve diversiteit die de
massamedia ons bieden zorgt in de eerste plaats voor winst, want nieuwe
marktsegmenten, maar vooral ook in de verdere verdeling van klassen in subculturen
en de waan van vrijheid en maakt strijd vanuit overeenkomsten dus quasi onmogelijk.
De arbeidersklasse is natuurlijk nog nooit een homogeen geheel geweest, maar het is
een feit dat door loondiversiteit, het scheppen van een participatieve sfeer, de
beursgang van de ´gewone burger´, enz. de arbeidersklasse verdeelder is dan ooit. Ook
begrippen als derde en eerste wereld worden leeg; terwijl zich in het Zuiden een steeds
rijkere elite vormt, komt de ´derde wereld´ naar ons toe in de vorm van vluchtelingen,
maar ook in de vorm van verpaupering van delen van onze ´eigen´ bevolking.
Postmodernisering van het verzet
Geconfronteerd met de verandering in de machtsstructuren, is ook de aard van het
verzet ertegen aan het veranderen. Als we "een blik werpen op de radicaalste en
krachtigste confrontaties die er in de eindigende twintigste eeuw plaatsgevonden
hebben: de gebeurtenissen op het Tiennanmenplein in 1989, de Palestijnse Intifada
tegen de Israëlische bezetting, de rellen in Los Angeles in 1992, de opstand van
Chiapas die in 1994 begonnen is, de stakingen die Frankrijk in december 1995
lamgelegd hebben en diegene die Zuid-Korea troffen in 1996. Elk van deze
strijdbewegingen had zijn eigen kenmerken en was gebaseerd op directe regionale
belangen, zodanig dat we hen op geen enkele manier met elkaar kunnen verbinden
zoals schakels in een
keten van opstand. Geen enkele van deze gebeurtenissen heeft een strijdcyclus op
gang gebracht, omdat de verlangens en de noden die zij uitdrukten niet ´vertaald´
konden worden en niet omgezet konden worden van
de ene context naar de andere. Met andere woorden, de -potentiële- revolutionairen die
in andere delen van de wereld ageren en de gebeurtenissen van Peking, Napels, Los
Angeles, Parijs of Seoel vernemen, hebben daar niet onmiddellijk hun eigen strijd in
herkend. Indien deze
confrontaties niet in een andere context kunnen overgeplaatst worden, dan ontbreekt
het hen ook aan lokale communicatie, zodanig dat zij, daar waar zij tot uitbarsting
komen, dikwijls slechts van zeer korte duur zijn. Daarin schuilt ongetwijfeld één van de
meest fundamentele en meest
prangende paradoxen van deze tijd: in deze tijd van zo zeer geprezen communicatie."
(p.54)
Een van de obstakels die de communicatie van de strijd blokkeren "is het gebrek aan
herkenning van een gemeenschappelijke vijand tegen wie de strijd gericht zou zijn. ...
Het is dus een essentiële politieke taak om de aard
van de gemeenschappelijke vijand duidelijk te stellen. Een tweede obstakel dat in feite
voortvloeit uit het eerste- is dat er geen gemeenschappelijke vertolker van de conflicten
bestaat die de specifieke taal van elk zou kunnen ´vertalen´ in een kosmopolitisch
Esperanto." (p.56 - 57)
Jammer genoeg is de tekst van het boek afgewerkt voor de steile opgang van de
antiglobalisatiebeweging, die wel een soort van gemeenschappelijke vijand heeft
gemaakt én ruime aandacht besteedt aan het autonoom verspreiden van informatie
over zichzelf. Eindelijk komen anarchisten weer
eens samen met vakbonden de straat op, samen met (revolutionaire) socialisten,
ecologisten, mensenrechtenactivisten, dierenrechtenactivisten,
... De verhalen van die verscheiden groep van mensen schijnen allemaal samen te
komen in een ontevredenheid over ´de macht van het kapitaal´. De subversiviteit van
die beweging ligt volgens mij dan ook niet zozeer in de rellen, die eerder tegen ons
gebruikt kunnen worden, maar in dat samenkomen. Zonder die duizenden mensen uit
brede lagen van de bevolking zouden die enkele honderden relschoppers al lang
gecriminaliseerd en gemarginaliseerd zijn. Ook al zouden die duizenden mensen
natuurlijk ook niet de aandacht krijgen die ze nu krijgen zonder die relschoppers en kan
men enkel instemmen met een van de betogers in Götenburg die zei dat ze daar naar
toe wilden waar over hen beslist werd. Dat dat niet toegelaten was, was het bewijs van
de gebrekkigheid van de democratie.
Hoe prachtig en revolutionair het samenkomen van die verschillende mensen ook is, de
vaagheid van hun motieven laat teveel plaats voor recuperatie. Recuperatie van links,
rechts en de macht. Er is overeenkomst over de gemeenschappelijke vijand, maar niet
over de ´aard´ van die vijand. Het zijn nog teveel de mensen die samenkomen en nog te
weinig de analyses. De beweging richt zich dan ook zeer sterk op events en schuwt elke
grondige analyse in naam van de verscheidenheid. Ze laat met andere woorden de
argumentatie aan de verschillende componenten, die allemaal gebruik willen maken
van de plotselinge antikapitalistische oprisping om hun ledenbestand te vernieuwen. Het
is niet aan de antiglobalisatiebeweging om een of ander orgaan te gaan ontwikkelen dat
alle andere in zich opneemt natuurlijk, maar
meer aandacht aan de uitwisseling van ideeën -zeg maar, de inhoud- dringt zich op.
Omdat de kans dat uit deze discussie iets concreet voortkomt klein is, is het van het
grootste belang dat er intern discussies blijven gevoerd worden. Als anarchisten iets te
zeggen willen hebben aan de buitenwereld, dan zullen ze ook intern eens moeten
babbelen.
En de anarchisten??
Geconfronteerd met de ingewikkelde machtsrelaties in het neoliberalisme denk ik dat
het idee van een ´grand soir´ overboord gegooid moet worden. De kans dat uit de
gefragmenteerde ervaringen van de massa een grote
omwenteling voorkomt, in de aard van de Commune van Parijs, de Russische of de
Spaanse Revolutie acht ik miniem. De motor voor zo´n sociale revolutie is altijd de
economie geweest, maar de sterke tegenstelling tussen bezitters en niet-bezitters zijn in
het neoliberalisme sterker vervaagd dan
ooit. Wat niet wegneemt dat de hiërarchie nog nooit zo steil is geweest.
Meer dan ooit heeft het kapitaal de arbeidersklasse in zich opgenomen (4). Daarnaast
hebben andere ´nieuwe´ sociale bewegingen hun vinger op heel wat andere wonden
gelegd. Wonden die weliswaar allemaal (on)rechtsreeks samenhangen met het kapitaal,
of er zelfs door gecreëerd en in stand
gehouden worden, maar die geenszins onlosmakelijk ermee verbonden zijn; het
patriarchaat, racisme, milieuvernietiging, misbruik van dieren, ... De geschiedenis van
deze bewegingen maakt duidelijk dat mensen niet in beweging komen vanuit een
politieke overtuiging of (economische) analyse, maar door wat hen raakt, of dat nu
zichzelf betreft of een ander. Het is de taak van de anarchistische beweging om die
mensen te ondersteunen met als hoofddoel niet de groei van de anarchistische
beweging, maar wel de bevordering van het lot van diegenen die macht proberen te
krijgen over hun leven. Die -waarschijnlijk nooit eindigende- taak van emancipatie ligt
op verschillende niveaus: deconstructie, confrontatie en reconstructie (5). De wirwar
van bestaande achtsverhoudingen moet geanalyseerd worden. Door het
blootleggen van de manier waarop die machtsverhoudingen zich in stand houden en het
leggen van verbanden tussen de verschillende machtsstructuren creëert men de
wapens waarmee kan gevochten worden. Door deconstructie van
de machtsverhoudingen waar men zelf mee geconfronteerd wordt zullen we sneller de
strijd van anderen begrijpen, al ligt het grootste probleem misschien niet in een gebrek
aan een gemeenschappelijke taal maar vinden we de vertalers niet; lokale, radicale
structuren die dicht bij de multitude staan. Die deconstructie moet vertaald worden in
acties die gericht zijn op de concrete verbetering van de situatie van de individuen en
tegelijkertijd moet er gewerkt worden aan een alternatief, dat een -zij het nooit perfect-
voorbeeld kan geven van het egalitarisme en de solidariteit die het anarchisme eigen
zijn.
Vanuit haar filosofische verdediging van de autonomie van elk individu en haar nadruk
op de daarvoor benodigde solidariteit is de anarchistische theorie uitermate goed
geplaatst om een voortrekkersrol te spelen in de deconstructie van de zeer diverse
machtsverhoudingen die ons leven overheersen. De strategie van (verstandig
toegepaste) directe actie, zonder
bemiddeling via corporatistische vakbonden of socialistische partijen, is nog steeds de
beste garantie om op korte en lange termijn resultaten te boeken. En ook het werken
aan alternatieven binnen de bestaande orde maakt historisch een belangrijk deel van de
anarchistische beweging uit.
Naast zeer belangrijke individuele inspanningen die anarchisten leveren binnen al deze
gebieden, is de opbouw van een anarchistische beweging of structuur cruciaal voor het
welslagen van deze taak. Door de diversiteit van de verschillende te voeren strijden zou
het weliswaar een illusie zijn te denken dat we kunnen komen tot een soort
anarchistische partij of federatie die zich als dusdanig opstelt. Maar we mogen
hybriditeit niet verwarren met de chaos van de huidige anarchistische anti-organisatie.
Een soort van ´Vrije Bond´ die de verschillende gebieden waarop werk geleverd wordt
met elkaar verbindt, communicatie en gemeenschappelijke actie mogelijk maakt. Men
kan argumenteren dat we nu met weinig zijn om zoiets op
te richten, maar ik geloof erin dat als we onze ideeën scherp weten te stellen, er meer
dan genoeg voedingsbodem is voor een dergelijk project. Ik eindig graag waar Empire
mee begint, een citaat van Ani DiFranco: "Every tool is a weapon if you hold it right".
=====================================================
=====================================================
zie ook:
http://www.groene.nl/2001/0135/js_empire.html voor een artikel.
http://www.hup.harvard.edu/pdf/HAREMI.pdf voor Empire in PDF-formaat.
http://www.dwars.org/filosofie voor meer informatie over de filosofiewerkgroep van
DWARS
 E-Mail: joris@dwars.org  Website: http://www.dwars.org/filosofie
|
| Lees meer over: Agenda globalisering | | aanvullingen | | | globalisatie | Bob - 18.06.2002 17:21
Het begint al goed, een boek dat vol staat met marxistische dialectiek en dergelijk is net zo objectief als het jaarrapport van de WTO.
Dat boek ga ik dus niet lezen.
Is er ergens (op het internet, of in de boekhandel) iets te vinden waarin wel OBJECTIEF gekeken wordt naar globalisatie, dus AUB zonder communistische revolutie en andere 19e eeuwse denkbeelden?
In het bijzonder, de MATERIELE balans, wat gaat er aan solide handelswaar van noord naar zuid, wil wel eens zien.
| | re: empire | whatever - 18.06.2002 18:43
Het boek staat overigens op stapel om in Nederlandse vertaling te verschijnen, bij uitgeverij De Geus als ik het wel heb.
| | Geen revolutie | Marco - 19.06.2002 00:15
Bob, de communistische revolutie (of een andere) komt er niet in voor. Het kan nooit kwaad om OBJECTIEF te kijken naar ontwikkelingen van het kapitalistisch systeem. En dat is wat Marxisten doen. Eerst hadden we kolonialisme, toen imperialisme, nu Empire. Misschien kan je het niet eens zijn met een analyse, maar je van theorie af te sluiten is ook niet de manier...
Website: http://www.ecocam.com/politiek/
| |
| aanvullingen | |
