|
|  |
Verkiezingen Bolivia spannendste sinds jaren!
Erik van Oudheusden - 28.06.2002 18:57
Bolivia maakt zich op voor de spannendste verkiezingen in jaren Evo
Morales brengt geur van coca naar parlement
Bolivia heeft de meest waardeloze democratie ter wereld, het is om van te
kotsen.´ Aan het woord is de voormalige chauffeur van ex-president Jaime
Paz en ook al is hij straalbezopen, alle andere passagiers van het minibusje luisteren en knikken af en toei nstemmend. De dronken redeneringen van de man zijn vaak niet te volgen, maar zijn punt is duidelijk. ‘Ik garandeer je dat elke presidentskandidaat zo dadelijk
precies het tegenovergestelde zal doen van wat hij nu belooft.´ Elke presidentskandidaat? Nee, één klein kandidaatje biedt moedig weerstand.
Tot schrik van de Amerikaanse ambassade en tot verbazing van de rest van Bolivia staat die kandidaat sinds vorige week derde in de peilingen, en zijn aanhang groeit nog steeds.
Of de geachte heren politici alsjeblieft op wilden houden met liegen tijdens hun campagne voor de verkiezingen van 30 juni aanstaande. De oproep kwam van niemand minder dan de Katholieke kerk en haalde alle voorpagina´s. Een paar dagen later stond het land op stelten omdat het
parlement een wet had aangenomen die oud presidenten en oud parlementariërs een leven lang een vorstelijk pensioen moest garanderen.
Na twee dagen van woedende demonstraties in het hele land is deze wet weer ingetrokken. Nog dezelfde week onthulde het weekblad El Juguete Rabioso dat Manfred Reyes Villa, de gedoodverfdewinnaar van de verkiezingen, in 1976 student is geweest aan de School of the Americas in Panama, waar dictators als Pinochet en Videla de fijne kneepjes van het vak werd bijgebracht. De politiek staat ver, heel ver, van de inheemse meerderheid af. Het is aan hen, de boer, de mijnwerker, te danken dat Evo Morales, zelf van Aymara-afkomst, zijn onwaarschijnlijke opmars maakt.
Evo Morales, presidentskandidaat voor de MAS, de Movimiento Al Socialismo,
heeft zich in korte tijd ontwikkeld van radicale activist tot politicus die het volk voor gaat in de strijd tegen alles wat slecht is in Bolivia. Alsv akbondsleider van de cocaleros, veelal arme boeren die coca verbouwen (het basis ingrediënt voor cocaïne), en later als parlementariër bond hij de strijd aan met de Amerikaanse War on Drugs, die een vernietiging van alle coca velden nastreeft. Want, zo zegt Morales, coca is geen cocaïne.
Het blad is diepgeworteld in deB oliviaanse cultuur en kent tal van onschuldige toepassingen. Dankzij het coca blad kunnen tienduizenden Bolivianen economisch het hoofd boven water te houden. Bij de bestrijding
ervan worden mensenrechten met voeten getreden. Alleen al het afgelopen
jaar vonden zestig cocaleros de dood bij confrontaties met leger en politie. Met zijn verzet riep Morales de toorn van de Amerikaanse ambassade in La Paz over zich af, die hem een terrorist noemde en druk uitoefende op de Boliviaanse regering om hem uit het parlement te zetten.
Dit gedwongen vertrek heeft hem alleen maar populairder gemaakt en de Amerikanen moeten nu knarsetandend toe zien hoe Morales zich warm loopt voor een keiharde oppositie.
Samen met Felipe Quispe, een andere inheemse leider, die zesde staat in de
peilingen, belooft Morales ‘de geur van coca en van de Aymara en Quechua
indianen weer terug te brengen in het parlement´. Elk besluit in het parlement heeft een twee derde meerderheid nodig, en samen zijn ze sterk genoeg om het hele besluitvormingsproces te saboteren. De problemen beginnen al direct na de verkiezingen. Morales heeft aangekondigd tegen elke mogelijke nieuwe president met neoliberale sympathieën te stemmen. De media hebben het inmiddels over El Factor Indígena, de inheemse factor,
die de politieke verhoudingen op zijn kop zal zetten en voor wat kleur in
de aan bloedarmoede lijdende politiek zal zorgen.
De peilingen die voorspellen dat Morales wel eens derde zou kunnen worden zijn gebaseerd op enquêtes in de grote steden van Bolivia. Maar het is juist het platteland waar Morales ongekend populair is. Als eerste presidentskandidaat ooit voert hij campagne in afgelegen dorpjes en zelf
staat hij ook verbaasd van het enthousiasme waarmee hij daar onthaald
wordt. Uit dorpen in de wijde omgeving komt men luisteren naar zijn boodschap die altijd dezelfde elementen bevat: een donderpreek aan het adres van de Verenigde Staten en het neoliberalisme plus een aantal onthullingen over het foute verleden van zijn belangrijkste politieke tegenstanders, die volgens hem de bodemschatten van Bolivia praktisch
gratis hebben weggeven aan de Amerikanen en verantwoordelijk zijn voor de armoede waarin de meerderheid van de bevolking zich bevindt (samen met Quispe is Morales de enige kandidaat die nog nooit van corruptie is verdacht). Hij belooft dat Quechuas en Aymaras weer trots op hun afkomst kunnen zijn en dat zij hun heilige cocaplant weer legaal kunnen verbouwen.
Hij sluit af met een smeekbede of ze hem alsjeblieft niet in de steek willen laten op 30 juni. ´Ik heb geen geld en geen vliegtuigen om campagne te voeren. Ik vraag jullie niet om op Evo te stemmen, ik vraag jullie op
jezelf te stemmen.´
Het zijn revolutionaire woorden, maar ze passen wonderbaarlijk goed in het decor van aarden hutjes en coca velden. In het dorpje Chicaloma brengt een arme vrouw Evo een fles cola en verklaart dat ze goed voor ´haar´
kandidaat zal zorgen. ´Evo begrijpt ons omdat hij zelf van boerenkomaf
is´, is hier de algemeen heersende opvatting. De MAS is hier oppermachtig,
in het hele dorp blijkt niemand te vinden die niet op Evo gaat stemmen. In
de ongeveer vijftig andere dorpjes die Evo tijdens deze drie daagse campagne door de Yungas aandoet is het weinig anders. Dit is het hart van de coca productie in Bolivia, vrijwel elke familie hier is afhankelijk van
het groene blaadje. Hier staat men op het punt alles te verliezen als
gevolg van de War on Drugs.
Met het gewelddadige verzet tegen de War on Drugs in bijvoorbeeld Colombia weten de Amerikanen wel raad, maar hoe treed je op tegen een democratisch gekozen oppositie? Terwijl Morales roept dat de Amerikaanse ambassade hem wil vermoorden, zegt de Amerikaanse ambassadeur Rocha wel bezorgd te zijn,
maar de wil van het Boliviaanse volk te respecteren. De Bolivianen moeten
volgens hem wel beseffen dat Morales niet het welzijn van Bolivia voor
ogen heeft, en het land veel schade heeft berokkend met zijn wegblokkades
die het land dit jaar meerdere malen plat hebben gelegd. De presidentskandidaat benadrukt echter dat blokkades één van de weinige manieren is om de stem van het volk tot in het parlement te laten doordringen, zeker nadat ze hem afgelopen februari uit het parlement hebben gezet.
Evo Morales heeft net zo min eenpolitiek programma als de andere partijen en het is de vraag of hij al zijn beloftes waar kan maken. Zijn weigering om metn eoliberale partijen samen te werken lijkt simpelweg onhoudbaar en zijn anti-Amerikaanse opvattingen kunnen hem nog veel last bezorgen. Bovendien heeft hij weinig politieke ervaring. De potentie is er echter. Als Morales deze vijf jaar gebruikt om zijn basis te versterken en een serieuze oppositie weet te voeren, is het presidentschap bij de verkiezingen van 2007 misschien niet eens zo onbereikbaar. Voor het moment zit de schrik er bij de andere partijen in ieder geval goed in. De
Inheemse Factor is in het vervolg iets om rekening mee te houden.
|
| Lees meer over: globalisering | | aanvullingen | | goed verhaal | ro - 29.06.2002 16:53
Goed verhaal Erik. Ik hoop dat je ons op de hoogte houdt!
| | The Morning After | Carolina Bleumer - 19.12.2005 15:42
Was er een paar maanden geleden nog sprake van een derde plaats voor Evo Morales tijdens de verkiezingen in Bolivia, vandaag verkeert het hele land in een roes. Gisteravond werd het duidelijk. Geen derde plaats voor de omstreden Coca-boer. Zelfs geen tweede plaats.... Met een ruime meerderheid van 51% staat Evo nu op de eerste plaats. Dat percentage is hoger dan dat van welke democratisch gekozen President dan ook in de hele geschiedenis van de Boliviaanse democratie.
Na weken spanning waarin de peilingen een steeds hoger percentage aangaven voor Morales, besloot de helft van het Boliviaanse volk dat het tijd was voor verandering. Dat het overgrote merendeel van de MAS-stemmers deel uitmaakt van de lage en sterk verpauperde boeren- en arbeidersklassen, moge duidelijk zijn. Interessanter is dat er ook een belangrijke groep Bolivianen is, stemmers uit de gegoede middenklasse en intellectuelen die ook hun hoop hebben gevestigd op Morales. De dag na de verkiezingen heerst er een jubelstemming in de binnenstad van Cochabamba, maar ook gelatenheid. "En nu maar hopen dat hij het waar kan maken" is een steeds weer terugkerende uitspraak. Zowel degenen die op Evo Morales hebben gestemd als de personen die Tuto Quiroga, de conservatieve ex-President van Bolivia, als hun nieuwe President zagen hebben nog maar één doel voor ogen. "Wij willen vrede en werk en betere inkomsten". Maar of dat gaat lukken, met Evo, de zelfverklaarde "Yankee-hater", als President is nog maar de vraag.
Er is een uitspraak in het Spaans: "Mét gitaar is het toch anders zingen" en waarschijnlijk is dat waar toch de meeste mensen een beetje bang voor zijn. Nu Evo deel uit gaat maken van het systeem en ook de druk van het IMF, de Wereldbank én de Verenigde Staten gaat voelen...zou hij dan nog genoeg kracht overhouden om de veranderingen aan te brengen waar zo veel boeren, arbeiders en de arme bevolking in het algemeen op zitten te wachten? De tijd zal het leren.....
 E-Mail: zwolle.familia@gmail.com | |
| aanvullingen | |
