|
|  |
Roodkapje en de draak.
Karen de Vries - 28.02.2005 12:35
De linkse politiek heeft het huidig racisme lange tijd niet herkend, daarna onderschat en is vervolgens ten prooi gevallen aan de verwarring. Rechts "stal" de term fascisme en lieerde dit aan de Islam. Wie discrimineerde nu wie? Dien ten gevolge lijkt het mij niet vreemd dat ook de reguliere linkse media aan deze euvels lijden. Hoe dringen we tot hen door?
Roodkapje en de draak.
Rhythm Against Racism
Zondag 27 februari Melkweg.
Het moet gezegd worden, veel mensen vroegen zich van te voren af wat voor debat men zou kunnen verwachten met een forum waarin vier mensen zitten die, wat het onderwerp betreft, politiek gezien behoorlijk op een lijn zitten. Een werkelijk debat is het dan ook niet geworden. Gelukkig werd al snel duidelijk gemaakt dat er bewust voor gekozen was om nu eens een keer niet rechts en links tegenover elkaar te zetten zodat men elkaar tot de grond kon afmaken. Het doel van de beweging wordt eigenlijk ook al duidelijk door de naam: “Stop de Hetze” en de intentie van de manifestatie was dan ook een gezamenlijke zoektocht naar wegen om dit doel te realiseren. Laat ik volstaan met te zeggen dat het woord debat in deze misschien wat ongelukkig gekozen was. “Forum” had de lading misschien wat beter gedekt.
Na een scherpzinnige en humoristische live column van de Rotterdamse columniste Carrie waarin geen racist, maar ook geen homohater en vrouwenonderdrukker werd gespaard, was het woord het forum. Achtereenvolgens spraken Mohammed Rabbae (Groen Links), Ed van Thijn (PvdA), Anja Meulenbelt (SP)en Miriyam Aouragh (Internationale Socialisten en een van de initiatiefneemsters van de campagne). De belangrijkste dingen die uit hun relaas naar voren kwamen waren: het bestaan van racisme wordt ontkend, de reguliere media laten het afweten en links heeft te lang de andere kant op gekeken en moet hand in eigen boezem steken.
BEN IK NOU GEK?
Nu kwam ik die middag naar de Melkweg met een aantal overwegingen en vragen in mijn achterhoofd. Aan de hand daarvan zal ik uitleggen wat mij - mede dankzij wat de verschillende sprekers daar vertelden - duidelijk aan het worden is.
Ten eerste: de drie linkse partijen van Nederland vormen in de peilingen al enige tijd een behoorlijk stabiele meerderheid t.o.v. het huidige kabinet. Ten tweede: een vrij recent onderzoek heeft uitgewezen dat veruit het grootste deel van de Nederlandse journalisten zichzelf als links, dan wel links van het midden beschouwen. Ten derde: eenderde van Nederland mag volgens een recente peiling dan lijden aan Islamofobie, dat impliceert nog steeds dat tweederde zijn kop er nog wel enigszins bij heeft. Hoe is het dan in vredesnaam mogelijk dat het merendeel van de Nederlandse (linkse) pers inmiddels meedoet aan de tendentieuze en vooral eenzijdige berichtgeving over moslims?
Na de vier forumleden was de zaal aan de beurt. Iemand riep iemand op tot een boycot van de pers. Ed van Thijn adviseerde – naar mijn idee terecht – om hier voorzichtig mee te zijn en ook vooral niet alle media over een kam te scheren. De pers is een belangrijk doorgeefluik en een essentieel instrument bij het voeren van een strijd. Miriyam Aouragh vertelde uit eigen ervaring dat het nagenoeg onmogelijk is de reguliere media te interesseren voor manifestaties als deze. Toen de organisatie hen de eensgezinde opzet duidelijk maakte, haakte de reguliere media teleurgesteld af. Eensgezindheid is geen nieuws. Dit in tegenstelling tot polarisatie, radicalisering en escalatie…
NIET HERKEND
Van Thijn vertelde dat in de jaren tachtig racisme een marginaal verschijnsel was. Er waren wel eens incidenten en soms stak de draak zijn kop echt uit zijn hol, maar die werd dan met grote eensgezindheid door links én rechts gezamenlijk afgehakt. Racisme werd immers direct geassocieerd met Fascisme en Nazisme en daar was iedereen het over eens. Dat NOOIT meer.
De nieuwe vorm van racisme die de kop op stak werd in eerste instantie niet als dusdanig erkend. Immers, er zíjn problemen met groepen Marokkaanse jongeren, de werkloosheid onder allochtonen ís hoger dan die onder de autochtonen waardoor de deur naar het criminele circuit voor die groep op een grotere kier lijkt te staan dan voor de meer kansrijken, er ís Islamitisch terrorisme en er radicaliseren wel degelijk (ook) Islamitische jongeren in Nederland. Rechts schuift – wars van enige zelfkritiek - de schuld hiervoor in de schoenen van links, die onder het mom van “je mag niet discrimineren”, de problemen te lang en te vaak onder de mat had geschoven. Ik weet niet of dit nu persé links is geweest, of rechts. Ik weet wel dát de problemen niet op tijd zijn onderkend. Ik werkte eind jaren tachtig een als uitzendkracht bij het GAK (het huidige UWV) voor de afdeling leidraden Ziektewet. Indertijd werden er al problemen gesignaleerd die in elk geval te maken hadden met de situatie waarin immigranten zich bevonden en het beleid van de overheid was – in verband met hun achtergestelde positie veelal gebaseerd op positieve discriminatie. In het kort kwam het er op neer dat het sanctiebeleid bij fraude in bepaalde gevallen t.o.v. immigranten coulanter was dan t.o.v. Nederlanders. Er was wel een officiële richtlijn vanuit het ministerie van Sociale Zaken om de problematiek en het beleid vooral niet in de openbaarheid te brengen omdat dit stigmatiserend effect zou kunnen hebben. Dit was voorjaar 1988. En van 1982 t/m 1989 had Nederland twee centrumrechtse kabinetten: Lubbers I en Lubbers II. Misschien dat dit moge aantonen dat behalve links, ook rechts indertijd flink aan het zandhappen was. Had men indertijd open kaart gespeeld dan had men misschien ook adequater kunnen reageren op de (rechtse) radicalisering.
ONDERSCHAT
Ten tweede was links er nog steeds van overtuigd dat Nederland haar lesje had geleerd in de Tweede Wereldoorlog en verkeerde daardoor in de veronderstelling dat racisme altijd een marginaal verschijnsel zou blijven. Verder verkeerde men in de veronderstelling dat het tactisch gezien het beste was om aan eventuele oprispingen niet te veel aandacht te schenken. Daar was het de draak tenslotte om te doen en – eenmaal genegeerd – zou hij vanzelf wel weer terugkruipen in zijn hol.
VERWARRING
Maar - en dit is het derde en misschien nog wel het grootste probleem: rechts stelde de Islam opeens gelijk aan fascisme. Dit schiep verwarring: fascisme zou nu niet meer uit de (extreem) rechtse hoek komen, maar vanuit een religie die antidemocratisch, achterlijk en rigide zou zijn. Moslims waren bovendien vrouwenonderdrukkers en homohaters, twee items die in de decennia daaraan voorafgaand, naast een sociaal beleid zo ongeveer de twee grootste stokpaardjes van links waren dus.. wie discrimineerde hier nou wie?!? Had links het al die tijd opgenomen voor een groep mensen die zich uiteindelijk tegen alles keerden waar zijzelf voor stonden? Bovendien waren er ook in linkse kringen mensen die gevoelig bleken voor de argumenten van Pim Fortuyn, mede omdat de critici van de multiculturele samenleving hoog bij laag volhielden dat zij geen racisten waren. Het ging immers om spanningen en problemen die veroorzaakt werden door culturele en later ook religieuze verschillen? Een “aangepaste allochtoon” als buurman, daar had niemand problemen mee. Wellicht had men de terminologische verwarring snel kunnen oplossen door twee nieuwe begrippen te introduceren: “culturalisme” en “religisme”. Onderscheid maken op grond van religie en cultuur is evenzeer een vorm van discriminatie als racisme. Het vasthouden aan een woord dat de lading uiteindelijk niet dekt heeft misschien ook wel bijgedragen aan de verwarring. Hoe dan ook, deze was op een goed – of liever gezegd een slecht - moment compleet. Links zat in een regelrechte identiteitscrisis. Binnenskamers werd intens gediscussieerd en naar de buitenwereld toe was “het gezicht” van links grotendeels weggevaagd. De draak - inmiddels comfortabel kroelend in zijn “voormalig linkse” schaapskleren - zag zijn kans schoon en vertelde zijn volgende sprookje: de Islam was niet alleen een antidemocratische en achterlijke religie en moslims waren niet alleen vrouwenonderdrukkers en homohaters, er was nog iets veel ergers aan de hand. Er zat een plan achter. Door massale immigratie en een uitgebreid fokprogramma zouden de moslims binnen luttele decennia de meerderheid van de Nederlandse bevolking vormen met als einddoel het vernietigen van de democratie en uiteindelijk het stichten van een Islamitische Nederlandse staat, met als grondwet de sharia. Jawel. Het is een tijd geleden dat ik zo’n fantastische samenzweringstheorie heb gehoord. Ik zou willen dat ik het kon weglachen, maar inmiddels heb ik hier al met zoveel aanhangers over gediscussieerd dat het huilen me eerlijk gezegd nader staat. De meeste mensen zijn namelijk – zij het onterecht - oprecht bang. En het erge is dat ze niet kunnen toegeven dat ze bang zijn, want angst is een teken van zwakte, en als hun angsten reëel zijn dan is er voor zwakte geen ruimte. En wat nog erger is, is dat deze mensen niet eens meer door hebben dat ze bol staan van de vooroordelen en daardoor discrimineren. En als een “schaap” voorblaat dat de meer dan 178 racistische incidenten van de afgelopen drie maanden het werk zijn van een stel baldadige pubers dan is dat toch zo? Ik heb zelfs al pogingen gesignaleerd om van “racist” een Geuzenaam te maken…
CONCLUSIE
Als de linkse politiek het nieuwe racisme eerst al niet herkende en vervolgens onderschatte, nog steeds leed aan tactische negeerstuiptrekkingen uit de jaren tachtig en in verwarring was over het begrip fascisme, is het achteraf bezien niet zo heel gek dat de linkse media hier ook aan ten slachtoffer zijn gevallen. Hoewel de wijze van berichtgeving soms anders doet vermoeden, zijn de media uiteindelijk geen nieuwsmákers en zeker geen trendsetters. Zij signaleren slechts wat er speelt in de samenleving en de politiek en haken daar op in. Alleen de grootste bek haalt de voorpagina. En bovendien, journalisten zijn net echte mensen, als ook zij langdurig worden bloot gesteld aan één geluid groeit ook de kans dat zij daar in gaan geloven. De kracht van de herhaling…
Ik zie maar een manier om het tij te keren. De linkse partijen moeten nu het voortouw nemen. Het is de meeste linkse politici inmiddels wel duidelijk dat negeren geen optie meer is, maar ook de kiezersverliezersangst moet maar even in de ijskast worden gezet. Dit is geen zaak die aan maatschappelijke bewegingen kan worden overgelaten. Er doen prachtige, idealistische mensen mee maar ze hebben helaas nagenoeg geen ervaring met de media. We kunnen niet meer wachten tot deze mensen door schade en schande wijs worden. Het risico dat zij voor die tijd gecriminaliseerd en gemarginaliseerd worden is eenvoudigweg te groot. Ik wil er met nadruk op wijzen dat ik nu al mensen ben tegengekomen die suggereren dat er in de boodschap van “Stop de Hetze” een gewelddadig dreigement verstopt zit.
De politiek heeft echter wel een vaste pijplijn naar de media. En de tijd is rijp voor een grote inhaalslag. Wanneer de linkse politieke partijen bij voorkeur gezamenlijk een media offensief starten waarin men het huidige beleid en de maatschappelijke tendensen keer op keer keihard veroordeelt, en voorál het beestje duidelijk bij de naam noemt, dan komt dat op de voorpagina en niet als een miniberichtje van de beginnend correspondent op pagina 11. Dus, lok die draak onder zijn schaapskleren vandaan en schop hem vervolgens heel hard terug in zijn hol.
Karen de Vries.
|
| Lees meer over: anti-fascisme / racisme media | | aanvullingen | | | Links voor rechts | Chaoss - 01.03.2005 12:09
Het grote probleem is dat men grondwet nummer 7: namelijk de vrije meningsuiting, na de moord op Van Gogh hoger inschat dan de grondwet die zegt dat alle mensen aan elkaar gelijk zijn. De politiek doet massaal mee aan het mogelijk maken van de vrije meningsuiting dat zij dus direct racisme mogelijk maken, omdat dat immers een mening is.
Opmerkelijk genoeg springen er linkse politici in de bres voor de rechtse politici met als extreme voorbeeld een Jan Marijnissen die voorsteld teksten van de Hirsi Ali en Wilders voor te lezen, omdat zij zelf niet in staat waren dit te doen.
Op deze manier toont links dat het normaal is wat rechts zegt.
| | nog ingewikkelder | verplicht - 01.03.2005 17:10
Nee, het is toch ingewikkelder dan dat sommige linksen rechts naar de mond praten. Er bestaat namelijk wel degelijk zoiets als religieus fascisme-in-opkomst in de islamitische hoek, en ook daarover moet je het (kunnen) hebben. Zonder alle moslims over een kam te scheren. Net zogoed als het dom is (of gericht op politieke manipulatie) om het over toenemend racisme te hebben zonder toenemend fundamentalisme te noemen, is het andersom dom (of...) om toenemend fundamentalisme te proberen te verklaren zonder het te hebben over de factor racisme in de Nederlandse maatschappij. Maar het is wel beide of niets.
Komt nog bij - ik vond het stuk van Karen de Vries overigens verder erg goed - dat de schrijfster de plank misslaat door een eenheidsfront op links te veronderstellen. Dat kan misschien tijdelijk op papier mogelijk als het gaat om bestrijding van het huidige racisme. Maar dat zal structureel niet lukken omdat 'links' daar niet meer bestaat. De PvdA helpt mee om de boel onder onze kont weg te privatiseren, en voert een migratiebeleid uit dat even stringent is als dat van de LPF, de vakbeweging zet zich in voor de wapenindustrie en de SP pleit voor nationalisme en kan vaak ook wedijveren met de LPF op het gebied van minderhedenbeleid. Over de IS zullen we het maar niet hebben, volstaat te constateren dat ze hun hand er niet voor omdraaien om het op te nemen voor uitererst conservatieve religieuze stromingen. Wat Meulenbelt als feministe daar weer bij te zoeken heeft is de vraag.
Met andere woorden, al dit soort partijtjes en bewegingen kunnen het op punten een beetje met elkaar vinden, maar botsen op andere punten zonder dat ze dat willen benoemen.
Je kunt beter vertrouwen op een proces van opbouw van bewegingen van onderop, daar heb je veel meer aan. Zo'n groep vanuit de (progressieve) kerk, of waar dan ook, die besloten heeft uitgewezen asielzoekers te helpen, heeft veel meer effect, op allerlei gebieden, ook voor de politiek in het dorp waar ze actief zijn. En ze brullen niet zo van de daken, dat scheelt ook.
| | SP pleit voor nationalisme? | SP'er - 01.03.2005 20:31
Sorry hoor, de SP pleit echt niet voor nationalisme.
Misschien denk je aan de critische houding van de SP tegenover de EU? De SP is niet tegen Europese samenwerking of de EU, we zijn wel tegen de ondemocratische EU die wij nu hebben, die ook nog vooral oog voor de belangen van bedrijven schijnt te hebben. Anders kan ik niet bedenken waar je die idee vandaan haalt. Een nationalistische partij zou echt niet het leger willen halveren, zoals de SP wil.
Hoe weet jij dat linkse partijen niet samen kunnen werken? Mijn ervaring is dat er nu een brede basis is waarover linkse partijnen gewoon eens zijn. In vergelijking met onze verschillen met de VVD zijn de verschillen tussen SP, GroenLinks, Internationale Socialisten en voor een groot deel de PvdA heel klein.
Linkse partijen werken ook nu al samen in de vorm van Keer Het Tij, en de samenwerking met de vakbonden wordt steeds beter.
| | SP pleit wel voor nationalisme | partijgenoot - 01.03.2005 21:37
Helaas pleit de SP wel degelijk voor nationalisme, weliswaar in een meer verkapte vorm dan de extreem rechtse partijen dat doen.
 http://www.sp.nl/include/sh_opinie.php?code=328
| | nietes... | SP'er - 02.03.2005 10:41
Als men voorstelt dat het goed idee zou zijn om een museum over de geschiedenis van Nederland te hebben, vooral in het licht van sociaal-economische verworvenheden, is men niet gelijk een nationalist. Veel jongeren hebben schijnbaar geen idee van de armoede en arbeidsomstandigheden in Nederland 100 jaar geleden.
Kijk liever naar de beginselen van de SP: http://www.sp.nl/partij/theorie/
Volgens mij zijn ze behoorlijk internationalistisch.
| | Vrijheid van meningsuiting en Nationalisme | Karen de Vries - 02.03.2005 10:45
Vrijheid van meningsuiting.
“I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it”
-Voltaire
Marijnissen heeft de tekst van Hirsi Ali niet voorgelezen omdat hij persé achter de inhoud staat, maar omdat hij haar recht op vrijheid van meningsuiting wilde verdedigen. Vrijheid van meningsuiting is een van de grondpijlers van de democratie, ook als er dingen gezegd worden die tegen andere beginselen van de grondwet ingaan. Toetsing moet volgens die zelfde grondwet dan ook altijd achteraf geschieden.
Waar hem volgens mij de schoen wringt, is dat er in de praktijk te weinig en op dit moment vooral te eenzijdig gebruik wordt gemaakt van de wet om mensen die discrimineren en aanzetten tot haat en geweld te vervolgen. Imams die de grondwet overtreden moeten worden uitgezet, maar in de politiek mag blijkbaar vrijelijk worden aangezet tot haat tegen - en stigmatisering van een hele bevolkingsgroep. Dat er zo weinig gebruik gemaakt wordt van de antidiscriminatiewetgeving, heeft naar mijn idee ook alles te maken met de oorzaken die ik in mijn artikel noem: het onderschatten van het nieuwe racisme en de aloude “niet te veel aandacht aan schenken” tactiek.
Waarom zijn die imams niet in eerste instantie aangeklaagd voor hun vermeende overtredingen? Dan hadden zij immers middels een eerlijk proces de kans gehad zichzelf te verdedigen? Waarom dient niemand een klacht in tegen bijvoorbeeld Wilders of Verdonk? Van Thijn attendeerde er zondag nog op dat hij in de raad voor Journalistiek zit en dat een van de taken van deze raad het bewaken van de grondwet binnen de journalistiek is. Hij vertelde ook dat klachten over racisme en discriminatie binnen de media bijzonder serieus worden genomen. Misschien is het tijd om te toetsen of wat hij zegt klopt. Er zijn momenteel legio instellingen die de samenleving monitoren op racisme en discriminatie maar veel verder dan het bundelen van de klachten komt men niet. Waarom worden er geen officiële aanklachten ingediend? Misschien dat lang niet alle zaken juridisch gezien gewonnen kunnen worden, maar men kan wel rekenen op publiciteit. Ook dit is een middel om de eenzijdige berichtgeving te bestrijden en misstanden onder de aandacht te brengen.
Nationalisme:
Ik krijg uit het artikel waar “partijgenoot” naar verwijst nu niet direct het idee dat Marijnissen voor nationalisme pleit. De strekking van het artikel is dat veel mensen niet meer op de hoogte zijn van hoe de vrijheden die men nu als vanzelfsprekend beschouwt indertijd zijn verworven, waardoor men steeds opnieuw het wiel moet uitvinden. Natuurlijk is de weg naar democratie niet typisch voor de Nederlands cultuur en moet je dat binnen een breder kader bekijken. Maar de manier waarop de democratie in Nederland tot stand is gekomen is eigen. Bovendien hoor ik Marijnissen nergens beweren dat de eigen identiteit van Nederlanders beter zou zijn dan die van andere volken. Maar komt het niet wat tegenstrijdig over om op de barricades te springen voor het recht op behouden van eigen identiteit voor Moslims en andere in Nederland levende culturen - en tegelijkertijd je eigen identiteit te ontkennen of zelfs te verguizen? Is het mooie van een multiculturele samenleving nu juist niet dat er ruimte is voor elke identiteit (met zijn mooie en minder mooie kanten) en dat de geschiedenissen die daaraan ten grondslag liggen op waarde wordt geschat of in elk geval worden gekend? Want komt de Islamofobie juist niet voort uit gebrek aan kennis en dan niet alleen over de moslimculturen maar juist ook over de eigen geschiedenis? Hoe vaak worden er niet argumenten tegen andere culturen aangedragen waaraan een typisch Nederlandse identiteit ten grondslag zou liggen terwijl, als men de geschiedenis zou kennen, duidelijk zou worden dat de Nederlandse identiteit helemaal niet zo homogeen is als men wil doen voorkomen, maar juist bijzonder divers? Juist het feit dat en vooral de manier waarop diverse groeperingen - die het over essentiële zaken fundamenteel oneens zijn - na verloop van tijd een manier (zij het verre van perfect) hebben gevonden om hun geschillen op een vreedzame manier te beslechten, zou een belangrijk instrument in de strijd tegen racisme en discriminatie kunnen zijn.
| | Aanklacht tegen rechts | Chaoss - 03.03.2005 12:09
Ik denk dat een er een steeds groter wordend deel van de Nederlandse bevolking wel iets ziet in de ideeen van een Wilders. De reden waarom er geen aanklacht tegen deze man wordt ingediend heeft vermoedelijk ook te maken met dat men tegenwoordig de vrijheid van meningsuiting als een groter goed ziet dan het gelijkheidsbeginsel. Als je een Wilders aanklaagt op basis van zijn uitspraken, zal er wel weer verwezen worden naar het beperken van de vrijheid van meningsuiting, demonisering zoals dat ook bij Pim Fortuijn en uiteindelijk ook een Theo van Gogh gebeurd is. Ik denk niet dat iemand daar zijn vingers aan wilt branden.
| |
| aanvullingen | |
