|
|  |
Spandoekactie bij conferentie over gentech-soja
A SEED - 09.12.2008 17:33
Amsterdam - Op dinsdag 9 december 2008 hield A SEED Europe een picket-line bij een conferentie over genetisch gemanipuleerde soja. Het doel van deze bijeenkomst was om duurzaamheidsvoordelen en -risico's van gentechsojateelt te bediscussiëren en managementadviezen voor bedrijven te formuleren.
Steakholder bij debat over gentech-soja
best koud om in de regen achter een spandoek te blijven staan
uitdelen van info en discussies bij aankomst conferentiegangers
De deelnemers werden door A SEED eraan herinnerd dat niet alleen gentech nog steeds omstreden is, maar ook de grootschalige sojaproductie in het algemeen. Omdat de aankondiging ervan duidelijk maakte dat in onze ogen cruciale pijnpunten in het (gentech)sojadebat niet ter discussie zouden staan, nam A SEED niet deel aan de conferentie zelf.
De organisatoren willen om de tafel met de sojaindustrie en dat lukt niet als het gebruik van gentechgewassen of een productieverlaging ter discussie staan. In onderstaand persbericht staat meer informatie over de conferentie en de kritiek van boerenbewegingen uit het zuiden en kritische organisaties in het noorden.
Gewapend met een videocamera hebben we geprobeerd de deelnemers te laten vertellen waarom ze deelnamen. Deelnemers die klaarblijkelijk onze kritische standpunten niet deelden, waren meestal kort van stof. Reacties kregen we van mensen die ook bezorgd waren over de sojaproductie, maar toch met de industrie in discussie willen. Een derde categorie waren studenten die enkel kwamen luisteren. Zij hebben natuurlijk het meest aan de door ons uitgedeelde achtergrondinformatie. Ondanks dat de organisatie had aangekondigd 100 deelnemers te verwachten, hebben we toch echt niet meer dan 50 mensen voor de conferentie naar binnen zien gaan. Het zal de organisatie wel tegenvallen, temeer daar ook het online debat over gentechsoja, waar deze conferentie deel van uitmaakt, nog volkomen stil is.
Een veel gehoord commentaar bij de ingang van de conferentie was dat we niet buiten moeten blijven staan, maar onze kritiek binnen moeten laten horen. Ter aanvulling op het persbericht hierop dan nog een antwoord: Als het enkel om voors en tegens van gentechnologie ging dan hadden we binnen onze mening gegeven. Discussies moet je kunnen voeren. Waar we problemen mee hebben is de context van deze bijeenkomst en de achterliggende reden om dít debat te organiseren. Het is voor ons duidelijk dat het is bedoeld om de Round Table on Responsible Soy (zie persbericht beneden) soepeler te laten verlopen. Met dit overleg probeert de soja-industrie de druk op de ketel (door de groeiende kritiek op de sojaproductie) weg te nemen. Na wat marginale aanpassingen hopen de betrokken bedrijven een “verantwoord-dus-oke”-sticker op hun producten en werkwijzen te kunnen plakken om vervolgens op dezelfde schaal hun productie, export en verwerking voort te zetten.
Gentechnologie ligt nog steeds gevoelig bij de Europese consument, vandaar dat men een debat als dit moet laten zien dat hier aandacht voor is en dat er op dit punt een compromis mogelijk is. Zolang de politieke context van de export-gestuurde economische ontwikkelingen en bezwaren van de kleine boeren in de sojaproducerende landen door de betrokken bedrijven en NGOs als Solidaridad en het Wereldnatuurfonds niet serieus worden genomen, zien wij een conferentie als vandaag vooral als greenwash-exercitie en blijven we liever buiten, weer of geen weer.
Hiermee willen we niet iedereen veroordelen die wel besloot aan het debat deel te nemen. We hebben ook voldoende contacten met conferentiegangers om binnenkort ook te kunnen melden hoe het er daar aan toe ging en met wat voor standpunten vertegenwoordigers van diverse bedrijven en wetenschappers van de Universiteit van Wageningen kwamen.
*****************
PERSBERICHT
Betreft: “GG-soja en gezond verstand gaan niet samen!” Actie bij Conferentie over Genetisch Gemanipuleerde Soja “Creating common sense on GM-soy”
Dinsdag 9 december vindt in Amsterdam bij zalencentrum Aristo een protest plaats bij een conferentie met vertegenwoordigers van Solidaridad, Wereldnatuurfonds (WWF), de Universiteit van Wageningen en van de soja-industrie. Deze organisaties bespreken de mogelijkheden van duurzaam beheren van genetisch gemodificeerde (GG) soja. Volgens de website van de conferentie: “De uitkomst van het debat kan gebruikt worden door beleidsmakers overal ter wereld om sojaproductie duurzamer te maken.” (1) Het is voor het eerst dat NGO's publiekelijk hun medewerking verlenen aan de acceptatie van gg soja. Gezien de desastreuze gevolgen van de (gg) soja teelt voor grote delen van Latijns Amerika is hun stellingname een verwerpelijke poging tot ' greenwash', het verlenen van een groen imago aan schadelijke praktijken. Deze boodschap wordt bij de ingang van de conferentie overgebracht door middel van een spandoek met de tekst “Land reforms! NO steakholder conferences”. De 'spelfout' en het plaatje van een zakenman die een steak en campesino verorbert, verwijzen zowel naar de vleesconsumptie die de achterliggende oorzaak is van de soja-ellende, als naar de vette winsten die door de soja-industrie worden gemaakt over de ruggen van de kleine boeren in het zuiden.
Genetische manipulatie is een van de omstreden onderwerpen binnen de Round Table for Responsible Soy, een internationaal initiatief van sojaproducenten, handelaren, voedingsindustrie, financiële instellingen en een aantal maatschappelijke organisaties (2). Door op zit punt een compromis te vinden hopen de organisatoren de het gm-soy debat de zogenaamde 'verantwoordde soja' op de Europese markt te versnellen. De productie en het gebruik van gg soja worden vooral niet als politiek onderwerp benaderd: “De beleidscontext is een constante factor op korte termijn en geen onderwerp van discussie of aanbevelingen”. Iedere zinnige discussie over het onderwerp is bij voorbaat uitgesloten. (3)
Er zijn meerdere argumenten tegen het toelaten van GG-soja:
Genetische manipulatie:
De introductie van GM-gewassen wordt geheel gestuurd door de zaadproducenten. Dat zijn dezelfde bedrijven die de bijbehorende bestrijdingsmiddelen leveren. Voor het grootste deel is dat Monsanto met onkruidverdelger Round-Up en de 'Roundup-ready' sojaboon. Ondanks de mooie beloftes is met de introductie van gg soja het gebruik van verdelgingsmiddelen juist drastisch toegenomen.
Het belangrijkste argument voor gebruik van gg soja is de hogere opbrengst. In de praktijk doet de GG-soja het echter veel minder als verwacht. De kosten nemen alsmaar toe, maar de gemiddelde opbrengst is in veel gevallen kleiner is dan die van conventionele gewassen.(4)
Terwijl nog altijd volop wordt gespeculeerd over allerlei mogelijke toepassingen van GG gewassen, geeft de harde realiteit van de sojateelt in Zuid Amerika een minder rooskleurig beeld. De enige relevante vraag die resteert is WAAROM de introductie van GG-soja nog niet is gestaakt....
Soja
De huidige productie van soja heeft vele negatieve sociale en ecologische gevolgen, daar zijn bijna alle betrokken organisaties en bedrijven het over eens. Kern van het probleem is het overweldigende volume van de productie en de grootschalige monoculturen. De enige oplossing is terugschalen, zodat er weer land vrijkomt voor de kleine boeren, de lokale voedselproductie en de natuur.
Het instellen van een vrijwillige certificering door de sojaproducenten heeft geen enkel effect op de groeiende vraag naar soja. Bedrijfsleven en sommige NGO's binnen deze conferentie vinden terugschalen onrealistisch. Maar de realiteit is wel dat vele kleine boeren die hun land en bron van bestaan kwijt zijn geraakt deze nog altijd terug willen. Realiteit is ook dat de inwoners van de 'Soja-Republieken' ook graag weer gezond voedsel willen kunnen eten, op veilige afstand van de Roundup-Ready-sojavelden. Realiteit is dat verreweg de meeste soja wordt gebruikt voor de vleesindustrie – de minst efficiënte manier om mensen te voeden. De Chinese en Indiase bevolking begint het Westers voedingspatroon zelfs te kopiëren, in het Westen zijn we echter niet in de positie om hier bezwaar tegen te maken. Doorgaan met het huidige volume van de productie en export naar Europa is neo-koloniaal en pervers.
Round Table on Responsible Soy
Officieel maakt de conferentie vandaag geen onderdeel uit van de Round Table on Responsible Soy. Maar Solidaridad en het WWF, die het initiatief voor dit internationale debat in Amsterdam namen zijn beide actief betrokken bij de Round Table. Een geslaagd resultaat van deze besprekingen zal het proces bij de Round Table proces vereenvoudigen.
Kijkend naar de deelnemers en de beperkte doelstellingen van de RTRS kunnen wij ons niet voorstellen dat hun initiatief tot positieve resultaten zal leiden. Het inperken van de sojaproductie en -export hoort niet tot de doelen van de RTRS. De grootgrondbezitters praten niet over landhervorming, de handel heeft het niet over inperkingen van het exportvolume en Europa's grootste slager zal evenmin beginnen over het inperken van de vleesconsumptie. Maar zolang ze aan de Round Table aanschuiven kunnen ze zeggen dat ze iets doen aan de overduidelijke sociale en ecologische problemen. Dat is de essentie van 'greenwashing' en ook het GG-soja-debat in Amsterdam is hier een onderdeel van.
Voor landhervorming, voedselzekerheid en het recht op een gezonde leefomgeving zonder landbouwgif.
A SEED Europe
Corporate Europe Observatory
Notes:
1 Quote van de Scope op de website van het debat:  http://gmsoydebate.global-connections.nl
2 Website Round Table: http://www.responsible soy.org
3 Quote van de Scope op de website van het debat: http://gmsoydebate.global-connections.nl
4 'New Soil Association report shows GM crops do not yield more - sometimes less': http://tinyurl.com/soilassociation
Genetically Engineered Roundup Ready Soy less profitable than conventionally bred varietes: http://www.psrast.org/rrsoyfailure.htm
Meer informatie over het Ronde Tafel proces, de sociale gevolgen van de sojateelt en de strijd van kleine boeren is te vinden op http://www.lasojamata.org
Meer informatie over A SEEDs campagnes over soja en genetische manipulatie: http://www.aseed.net
|
| Lees meer over: gentechnologie natuur, dier en mens vrijheid, repressie & mensenrechten | | aanvullingen | | Sojamata's antwoord aan Solidaridad | LaSojaMata - 09.12.2008 17:42
Antwoord aan Solidaridad van La Soja Mata over ‘Verantwoorde Soja’
In het radioprogramma ‘De Andere Wereld’ van de IKON, betitelde Flip Vonk van A SEED de ‘Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja’ als ‘naïef en gevaarlijk’. La Soja Mata wil graag reageren op Solidaridad’s reactie op deze kritiek, die gepuliceerd staat op www.solidaridad.nl.
De eerste zin op de website van de RTRS (www.responsiblesoy.org) leest:
“The soy industry is fundamental for economical growth and job creation in producer countries, but it has imposed the expansion of agricultural frontiers at a high social and environmental cost.”
Dit uitgangspunt vormt meteen de kern van het probleem van de Ronde Tafel en wat die beoogt te doen. Economische groei en banen - voor wie en waar? Is het acceptabel dat de sojasector een paar banen oplevert in het bankwezen en in de pesticidenindustrie; terwijl het platteland in een sojawoestijn verandert? De sojaproblematiek is een fundamenteel politieke kwestie. De Ronde Tafel probeert met vrijwillige certificering, door middel van criteria ontworpen door de industrie zelf met een paar NGO’s, de hele kwestie te de-politiseren. Tot genoegen van de Nederlandse regering, die hiervoor - onder het mom van duurzaamheid - geld op tafel legt.
Volgens Jan Maarten Dros van Solidaridad zal een resultaat van het invoeren van gecertificeerde soja door de ‘Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja’ (RTRS) zijn, dat we ‘een stukje transparantie terugkrijgen die we met de globalisering verloren zijn’.
Dat lijkt leuk voor de Europese consument. De rijkere consument kan zijn geweten sussen met een ‘regenwoudvriendelijk’ label op de biefstuk, terwijl de minder welgestelden van niets weten of gebukt gaan onder het feit dat hun karbonade bijdraagt aan de ontbossing. Geen van beiden wordt door de Ronde Tafel als zodanig verteld dat het misschien beter is om minder of geen vlees te eten. Net zo min wordt de Nederlandse regering er door de Ronde Tafel op aangesproken een groot promotor van de bioindustrie (en dus sojaimporteur) te zijn.
Het verder jammer, dat ondanks dat ‘stukje transparantie’, we de 90.000 campesinos en indigenas die in Paraguay jaarlijks hun land verlaten om in de sloppenwijken, vuilnisbelten of andere landen hun heil te zoeken, er niet mee terugkrijgen. Deze mensen passen niet binnen het grootschalige soja-export model dat het land overspoelt, en zullen daar nooit binnen passen. Zij zijn collateral damage. Het is een clash tussen twee modellen, die niet samen gaan, leidend een direct en soms gewelddadig conflict om land en mogelijkheid tot leven op het platteland.
Dit is een van de redenen waarom tegen elk van de drie tot nu toe gehouden conferenties van de Ronde Tafel declaraties zijn geschreven en protesten zijn gehouden, door een groot deel van de Braziliaanse, Argentijnse en Paraguayaanse sociale bewegingen en NGO’s – ook ondertekend door organsaties elders in de wereld. Ook waren er tegen-declaraties tegen de laatste conferentie van Friends of the Earth en de Global Forest Coalition. (zie www.lasojamata.org, zoek op RTRS)
De Ronde Tafel beweert dus om iets aan de sociale ‘kosten’ van de sojaproductie te willen doen, maar de boerenbewegingen erkennen het niet als legitiem forum waar zij iets kunnen bereiken. De Ronde Tafel wordt gedomineerd door sojaproducenten en multinationals als Cargill, ADM, Bunge en Unilever. Vanwege de verwachte vraag naar ‘bio’diesel zijn nu ook BP, Shell, Greenergy, Biopetrol Trading en Neste Oil deel van de Ronde Tafel.
Ook de bossen die al verdwenen zijn en nog zullen verdwijnen om plaats te maken voor soja krijgen we niet terug met het toepassen van de RTRS criteria. Het probleem van ‘verantwoorde soja’ is dat de industrie de kans krijgt goede wil te tonen, terwijl de soja-expansie gewoon door kan gaan, verantwoord of niet.
In ons rapport ‘The Round Table on IR-responsible Soy’ (zie www.lasojamata.org), ter gelegenheid van de 3e conferentie van de Ronde Tafel in Buenos Aires, april 2008, wordt aangetoond op welke manier de bedrijven die deelnemen aan de Ronde Tafel, tegelijktijd hun andere agenda’s (meer productie, meer gentech) doordrukken, met hulp van Europese politici.
De Nederlandse en Europese veevoederindustrie (respectievelijk vertegenwoordigd door NEVEDI en FEFAC) en MVO (productschap Margarine, Vetten en Olien) zijn hier een goed voorbeeld van. Zij doen aktief mee aan een schandalige campagne om de weinige goede wetgeving die de EU heeft om gentech aan banden te leggen, verder om zeep te helpen. De EU verbiedt momenteel, geheel terecht, elke vervuiling van producten met niet-toegestane GMOs. Van deze zogenaamde ‘nultolerantie’ wil de Europese veevoederindustrie, maar ook de voedselindustrie, zo snel mogelijk af, en gebruiken daarbij misleidende argumenten.
Genetisch gemanipuleerde, RoundupReady (RR) soja, dat is waar we het over hebben. Deze soja kan ruim bespoten worden met glyphosaat, Roundup, het onkruidverdelgingsmiddel van Monsanto, die ook de RR soja bedacht heeft.
Vanaf het begin van de Ronde Tafel in 2005 is het duidelijk dat deze genetisch gemanipuleerde RoundupReady soja ook als ‘verantwoord’ gecertificeerd moet gaan worden. In Argentinie bijvoorbeeld teelt men niets anders meer, en de grote RR sojaboeren (AAPRESID) aldaar zitten al vanaf het begin in het Steering Committee van de Ronde Tafel.
Volgens de industrie zelf, is de invoering van het ‘RR-soja + Roundup’ pakket mede verantwoordelijk voor de explosieve groei van de sojaproductie, vanwege de grootschaligheid van de productie die er flink mee bevorderd wordt. De collateral damage van dit systeem is overal te zien: het spuiten met Roundup vanuit vliegtuigjes of met tractoren of mosquitos, verdelgt nabijgelegen voedselgewassen, bomen, heeft zeer ernstige consequenties voor de gezondheid van mensen die in de buurt wonen. Met andere woorden, de omgeving wordt praktisch onleefbaar voor alles wat geen soja is. Het is moeilijk in te zien hoe een certificeringsinspecteur, of Solidaridad of WWF, elke tweewekelijkse besproeiing van elk ‘verantwoord’ RR sojaveld gaan contoleren: of de wind niet verkeerd staat, of de piloot de tank wel dichtdoet als hij over een dorp of school heen vliegt. Op de lokale overheid hoeft men meestal ook niet te rekenen; vaak zijn gouverneurs of burgemeesters zelf sojaboeren.
Met de acceptatie van BP en Shell als leden van de Ronde Tafel, geeft de RTRS aan (en wordt ook als zodanig door bijvoorbeeld WWF gepromoot) dat ook soja-‘bio’diesel gecertificeerd kan gaan worden met RTRS label. De stijging van de waarde van soja, en daarmee gepaard gaande nieuwe investeringen en expansie, wordt dus niet alleen gelegimiteerd, maar zelfs gefaciliteerd door de Ronde Tafel.
WWF heeft overigens een zeer schadelijke rol gespeeld in het agrobrandstoffen-debat op Europees niveau. WWF is de enige organisatie geweest die het voorstel van de Europese Commissie voor een bijmengingspercentage van 10% in 2020 heeft gesteund. Maar de verantwoordelijke persoon binnen WWF gaf eind 2007 nog aan, dat als de Commissie aan dit percentage geen bindende sociale criteria verbond, ook WWF haar steun zou intrekken. Maar toen de Commissie volgens verwachting inderdaad geen sociale criteria opnam in haar voorstel, brak WWF die belofte en trok, tot grote woede van andere organisaties in Brussel en daarbuiten, haar steun niet in. De logica van WWF is dat die 10% zou leiden tot meer certificering van producten als palmolie en soja. Certificering, die leidt tot verdere expansie van monoculturen.
De Nederlandse NGO’s die achter de Ronde Tafel staan, met name dus Solidaridad en WWF, gaan nu zelfs nog een stap verder in het legitimeren van een wereld waarin de voedselproductie geheel gedomineerd wordt door agribusiness. Op 9 december 2008 organiseren zij, samen met Wageningen Universiteit een conferentie onder de titel: “The GM soy Debate: Creating common sense on GM soy!”. Volgens de website ( http://gmsoydebate.global-connections.nl/ ) is het huidige debat over GM soy ‘gepolariseerd en onbevredigend’. De organisatoren stellen dat GM soja een realiteit is, dat daarmee maar geaccepteerd moet worden door iedereen. Dus inclusief de campesino bevolking en het Europese publiek. Overigens was tot voor kort nog niet iedereen binnen WWF zich bewust van deze politiek, gezien het interview met een WWF woordvoerder bij de 9e Conferentie van het Biodiversiteitsverdrag in Bonn, mei j.l. ( http://www.youtube.com/watch?v=qa11xN6EWSY), waarin hij nog stelt dat WWF ‘clearly against’ GMO’s is.
In het Steering Committee zitten o.a. WWF, Solidaridad, de RR sojaboeren van Argentinie en Brazilie (AAPRESID en APDC), en het eerder genoemde Productschap MVO. AidEnvironment, een Nederlands adviesbureau dat vanaf het begin betrokken was bij de RTRS, verzorgt de communicatie en de ‘stakeholder conference’ van het project.
De conferentie beoogt een ‘constructieve en verstandige dialoog’, die onder andere moet leiden tot “including possible GM soy specific risks and opportunities into sustainability frameworks” en “identification of GM soy applications under development that are specifically aimed at improving the livelihood of poor farmers in Latin America.”
Hiermee dragen de Nederlandse NGO’s in kwestie nog verder bij aan een (door de industrie en de Nederlandse overheid zeer gewenste) de-politisering van het gentech-debat (en het debat rond industriële landbouw in het algemeen), een technologie die echter alles behalve politiek neutraal is. Deze stap van de NGO’s is nog veel meer dan ‘naief en gevaarlijk’, zoals Flip Vonk de Ronde Tafel benoemt in het IKON radioprogramma ‘De Andere Wereld’. Het betekent een totale uitverkoop, en het is een ronduit bizar initiatief, gezien de verwoesting die RR soja het Latijnsamerikaanse continent al heeft toegebracht.
Een groot contrast met de realiteit in Paraguay. De bevolking heeft in april een linkse president gekozen, Fernando Lugo, die zwaar onder druk wordt gezet met akties en mobilisaties om zijn beloften voor landhervorming waar te maken. Zijn problemen zijn echter vele, namelijk dat hij nog geen controle heeft over de juridische macht, en ook dat de Colorados (de partij van dictator Stroessner, die ook na zijn verdwijning als dictatoriale partij heeft geheerst – in totaal 61 jaar lang) na de verkiezingen alle staatskassen hebben leeggeroofd.
Maar eergisteren was een historisch moment, waarop door Lugo een nationale landhervormingsraad werd ingesteld, waarbij de sojaboeren en het Ministerie van Landbouw geheel buiten werden gehouden. Deze eersten zijn laaiend, en dreigen met een guerra civil.
Veel van de bewegingen die deel uit maken van het Frente Social y Popular, nauw betrokken bij de totstandkoming van deze nieuwe landhervormingsraad, waren vertegenwoordigd bij de protesten voor het luxe hotel in Asuncion, waar de Ronde Tafel in 2007 zijn tweede conferentie hield. Protesten, gericht tegen zowel de agribusiness daarbinnen, als tegen de betrokken NGO’s. Er staan interessante beelden op youtube over hoe met deze protesten (in dit geval die tegen de 3e conferentie in Buenos Aires) door hen wordt omgegaan ( http://www.youtube.com/watch?v=uyvIe-ax_aI - 2 delen). Het mag daarom ook duidelijk zijn dat wat door betrokken organisaties wel gesteld wordt, namelijk dat de directe akties van buitenaf door de sociale bewegingen de nodige druk leggen op de bedrijven en dus nuttig zijn voor hun onderhandelingspositie binnen de Ronde Tafel, moreel gezien meer dan ongepast zijn.
La Soja Mata roept nogmaals op tot een boycot van de Ronde Tafel voor ‘Verantwoorde’ Soja, en tot een boycot van de ‘stakeholder conference’ over gentech soja, georchestreerd door Solidaridad, WWF en Wageningen Universiteit.
Voor landhervorming, voor voedselsoevereiniteit, voor directe aktie.
Nina Holand
La Soja Mata
Een project gesteund door A SEED Europe en Corporate Europe Observatory
 Website: http://www.lasojamata.org
| | La Soja Mata over ‘Verantwoorde Soja’ | LaSojaMata - 09.12.2008 17:54
In het radioprogramma ‘De Andere Wereld’ van de IKON, betitelde Flip Vonk van A SEED de ‘Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja’ als ‘naïef en gevaarlijk’. La Soja Mata reageert op Solidaridad’s reactie op deze kritiek, die gepuliceerd staat op http://www.solidaridad.nl. Deze reactie is een zinvolle achtergrond bij bovenstaande verslag en persbericht en is te lezen op: http://www.lasojamata.org/en/node/289
(eerst was hier de nederlandsetalige versie in zijn geheel geplaatst, maar die is door de redactie verwijderd)
Website: http://www.lasojamata.org/en/node/289
| | reclame | provinciaaltje - 10.12.2008 13:14
Kan bovenstaande productreclame verwijderd worden?
| |
| aanvullingen | |
