| |
Column: Overheid, bezuinigingen en keuzes Bernhard Fynbaum - 21.07.2011 12:33
Waarom de overheid bestaat. Een praatstuk over overheid, bezuinigingen en keuzes, hoe zij gemaakt worden en of de samenleving er voor de burger is of de burger voor het instant houden van de samenleving in haar huidige vorm. Wil een ondernemer belasting betalen? Wil een boven modaal verdienend burger belasting betalen? Zijn de belastingen te hoog? Allemaal vragen waar geen eenduidig antwoord op te geven is als het waarom van de belastingen niet bekend is. Bent u bereid om bij Appie Heijn 35 Euro af te rekenen? Als ik u die vraag stel staat u mij raar aan te kijken en vraagt u zich af wat ik bedoel. Na rond te hebben gekeken of ik het misschien tegen iemand andershad en mij de vraag nogmaals te hebben laten stellen antwoord u: “Hoezo? Waarom dan?” Toch betaalt u belasting zonder te weten waarvoor en zowel links als rechts in het politieke spectrum gaan deze vragen uit de weg. Als u niet wilt betalen verwijt links u een gebrek aan solidariteit en rechts schijnt er niet mee te zitten dat er grote hoeveelheden geld verdwijnen naar van alles, maar de zwakkere in de samenleving en bij voorbeeld het milieu komen er maar bekaaid vanaf. Een andere stommiteit zijn de Europese open grenzen. Nee, u krijgt geen rechts-populistisch verhaal van me, want populisme is een van de grootste gevaren in de samenleving. Ik ben werkzaam op het vlak van beveiliging en veiligheid en het is puur en alleen vanuit dit oogpunt dat ik mij hiertegen verzet. Maar terug naar het verhaal. De overheid is een log monster geworden dat zelf niet meer in staat is zijn eigen bestaansrecht te verklaren. Daarmee wil ik niet zeggen dat ze geen bestaansrecht heeft per se, maar iedereen die bij mij werkt en niet kan vertellen waarom hij bij mij werkt wordt wat mij betreft op staande voet ontslagen. Laten we dus de overheid de waarom vraag gaan stellen. Maar voordat we dat gaan doen wil ik even een beeld schetsen. De samenleving is als een gevangenis. Wij zitten met z’n allen gevangen en kunnen, behoudens emigreren, niet weg. Dat houdt automatisch in dat het gevangenisbestuur niet bang hoeft te zijn dat we ontsnappen. Al de gevangenen, u en ik, betalen maandelijks en jaarlijks geld aan het bestuur van de gevangenis voor haar onderhoud, inrichting en haar positie ten opzichte van andere gevangenissen die samen strijden voor externe inkomsten. Het gevangenisbestuur, maar dat was u al duidelijk, zijn de politici in de vorm van een om de zoveel jaar van samenstelling wisselende regering. Met de bezuinigingen, die hard noodzakelijk zijn, is het de overheid, zijn het de politici zelf, die bepalen waar er bezuinigd wordt. Nu is bezuinigen al iets dan mensen in het defensief dwingt. Men gaat rapporten schrijven over hoe onmisbaar dit is en dat is en over de negatieve gevolgen van het korten op budgetten. De snijdende overheid hoeft dus van de takken waarin men voornemens is te snijden niet te verwachten dat zij eerlijke, neutrale en ongekleurde informatie zullen verstrekken. Maar waarom zou de overheid hetzelfde niet doen. Waarom zal het niet zo zijn dat zij haar belang overdrijft en het doet voorkomen dat de maatschappij ten dode opgeschreven is als zij in haar invloed beknot gaat worden of tot andere keuzes wordt gedwongen? Afijn, de geschetste situatie is er dus een van een overheid tegenover de burger terwijl we samen in het zelfde schuitje zitten en een strijd tussen beiden dus geen optie is. Of u moet een West-Europees Rwanda voor ogen staan. De enige optie is openheid, eerlijkheid en transparantie en een zelfkritische houding wat betreft de werkzaamheden die men verricht en het nut (of onnut) ervan voor de samenleving. Een goede stap zou zijn - ongeacht het schier onmogelijk lijken hiervan, maar we gaan voor de lange termijn dus in verhouding hiermee moet het kunnen - als de overheid begint met het in detail bekend maken waar het overheidsgeld aan op gaat, echt tot in detail. Ook zou van elk project een kosten-baten analyse gemaakt moeten worden waarin ook meegenomen moet worden welke projecten er op dat moment liggen waarvoor geen geld beschikbaar is zodat de bevolking hierin ook keuzes kan maken. Moet de bevolking dus zo veel als mogelijk gepolst worden? Ja, maar de uitkomsten moeten altijd gecorrigeerd worden voor de economische belangen die de respondenten hebben. Bottomline is dat we een leefbare samenleving willen voor allen en niet alleen voor piet met de pet of voor de happy few. Laat de discussie beginnen! |
Lees meer over: europa globalisering natuur, dier en mens wereldcrisis | aanvullingen | |