IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Veel vragen na carnavals-oproep Kick Out Zwarte Piet: Is een indianentooi dan racistisch?

De oproep van Kick Out Zwarte Piet (KOZP) om racisme met carnaval tegen te gaan, is op sociale media voer voor boosheid en grappen, maar roept ook veel vragen op bij goedwillende carnavallers. Want kun je dan niet zomaar meer als Japanse geisha verkleed gaan? Een woordvoerder van KOZP schetst zijn grenzen.

Tom van der Meer | AD 21-02-20, 22:40

Hoewel carnaval vaak draait om spot drijven, zal vrijwel niemand verkleed gaan met de intentie anderen te beledigen. Dat beseffen ze bij de actiegroep tegen Zwarte Piet, aldus een woordvoerder van de Bossche afdeling van KOZP. Toch ziet hij veel racisme, vertelt hij . Anoniem, want na eerdere bedreigingen houdt hij zijn naam liever uit de media. ,,We willen, net als bij Sinterklaas, dat iedereen zich welkom voelt bij carnaval.”
Hij sprak afgelopen tijd naar eigen zeggen mensen die zich buitengesloten of beledigd voelden. Daarom maakte Kick Out Zwarte Piet vrijdag bekend in verschillende Brabantse steden te ‘monitoren’ of bevolkingsgroepen belachelijk gemaakt worden. Ook roepen ze anderen op om officieel melding te maken van racisme. ,,We gaan er vanuit dat 99 procent van de landgenoten geen racisten zijn. Maar we willen wel dat mensen bewust worden van racistische uitingen.‘’

Je gezicht zwart schminken
De lijn tussen ‘goed’ en ‘fout’ is dun, zo blijkt als de woordvoerder een paar voorbeelden wordt voorgelegd. Maar over sommige dingen is hij heel duidelijk: ,,Verkleed als Zwarte Piet kan zeker niet. Blackface is per definitie problematisch. Een wit persoon dat zich zwart verft, blijft een verwijzing naar de blackfacetraditie.” Hij wijst op het gebruik in de Verenigde Staten om in theaters een karikatuur te maken van zwarte slaven.
Een witte man die verkleed wil als zijn held Ruud Gullit dan? ,,Ja, dat is een goeie...”, twijfelt de Bosschenaar. ,,Heb je van hem geen maskers? Dat kan wel.”

Als een donkere man verkleed gaat als Ruud Gullit is er in elk geval geen probleem. Alleen past dat woordje Alaaf niet bij Oeteldonk. © copyright Marc Bolsius

Grofweg ligt de grens volgens Kick Out Zwarte Piet op het beledigen van minderheden of onderdrukte culturen. ,,Het gaat om twee dingen. Je kunt niet verkleed als iets waarbij sprake is van een dominante witte cultuur tegenover een onderdrukte groep. En je moet uitkijken met het stelen van gebruiken waarvan je de betekenis niet kent.”

Een voorbeeld: ,,Verkleed als een geisha of met verentooi, die hebben in sommige culturen een bepaalde betekenis. Een tooi mag je bij de native Americans niet zomaar opzetten. Dat is een religieus gebruik dat aan bepaalde stamhoofden toebehoort. En geisha's werden in Japan in het verleden erg onderdrukt. Maar Duitsers hebben een gelijkwaardige cultuur, dus Lederhosen mogen dus wel.”
En een Mexicaanse sombrero? Een lastig punt, zo blijkt. ,,Ik weet eigenlijk niet of dat een religieuze uiting is.”
Een sombrero dragen...? Een lastige, volgens Kick Out Zwarte Piet.
Een sombrero dragen...? Een lastige, volgens Kick Out Zwarte Piet. © Johan vd Heijden
Beroepen
Maar hoe ver kun je dat doortrekken? Moeten we uitkijken met de boerenkiel nu boeren in het verdomhoekje zitten? ,,Je kunt heel erg doorredeneren en zeggen dat dat een ongelijke verhouding is tussen stad en platteland. Maar dat argument zal niet zo snel aangevoerd worden. We zullen daar een boer naar moeten vragen”, zegt hij een beetje vertwijfeld. ,,Maar laten we het echt beperken tot culturele uitingen.”
Verkleed als Poolse gastarbeider gaat volgens de groep wél te ver. ,,Dat is in Nederland ook een onderdrukte en gediscrimineerde groep. Het is niet oké daar de spot mee te drijven. Je gaat ook niet verkleed als zwaar gehandicapte.”

We zijn er niet op tegen dat met mensen de spot wordt gedreven. Maar neem dan een Duitser op de hak, of de burgemees­ter.
-Woordvoerder van Kick Out Zwarte Piet

Hij wil mensen die ‘verkeerd’ verkleed gaan geen racist noemen. ,,We gaan er vanuit dat het niet hun intentie is te beledigen. Maar we willen ze er wel op wijzen dat het kwetsend kan zijn. We zijn er ook niet op tegen dat met mensen de spot wordt gedreven. Maar neem dan een Duitser op de hak, of de burgemeester.”
Monitoren
Carnavalsvierders in Eindhoven, Den Bosch, Helmond, Tilburg, Breda en Oss kunnen de komende dagen activisten van Kick Out Zwarte Piet tegenkomen. Ze zullen niet herkenbaar zijn als actievoerders, maar of ze verkleed gaan weet de woordvoerder nog niet. Ze willen racistische uitingen monitoren, zodat ze een beeld kunnen krijgen van de ‘ernst van het probleem’. Ook roepen ze anderen op om officieel melding te maken van uitingen die niet door de beugel kunnen.
Wat daar uiteindelijk mee gedaan wordt? Kunnen we volgend jaar protestacties verwachten tijdens carnaval? ,,Daar hebben we nog niet over nagedacht. We gaan eerst monitoren hoe groot het is.”

https://archive.is/BmA1c

KOZP zijn farizeeërs; anders gezegd, mogen moslima's in ons land dan wel een hoofddoekje dragen?