Blanco stemmen of gewoon helemaal niet?
de lokale verkiezingen komen op zijn tijd weer. De discussie over niet, wel of blanco stemmen wordt nog altijd veelvuldig gevoerd. En bij al deze discussies komt altijd weer het vaak doorslaggevende argument naar voren dat als je niet stemt, je stem naar de grootste partij gaat. Niemand weet dit echter vervolgens goed te onderbouwen of uit leggen hoe dit dan precies werkt. Het blijkt echter allemaal niet te kloppen. Ik zal kort proberen uit te leggen hoe het wel werkt.
Als kiezer heb je eigenlijk 4 keuzes die je kunt maken:
Geheel niet stemmen
Blanco stemmen
Je stembiljet ongeldig maken door geen enkele optie of juist meerdere opties te kiezen
Je bewust 4 jaar lang laten vertegenwoordigen door de persoon met wie je het het minst oneens bent
Bij het opkomstpercentage worden ongeldige en blanco stemmen wel meegerekend maar de niet-stemmers niet. Dit percentage wordt echter uiteindelijk alleen gebruikt om een mooi getal naar buiten te kunnen brengen. In verder alle berekeningen wordt niet dit opkomstpercentage gebruikt, maar het percentage juiste geldige stemmen. dus wat in feite met de blanco en ongeldige stemmen gebeurd is het opkomstpercentage een eindje opkrikken, zodat het lijkt alsof het een zeer democratische verkiezing is geweest, maar verder worden ze slechts ergens geregistreerd en nergens meer voor gebruikt.
De zetelverdeling gaat uiteindelijk als volgt: Het aantal geldige stemmen(exclusief blanco) wordt op 100% gesteld. Dan wordt de kiesdeler bepaald. Dat is het aantal stemmen dat nodig is om 1 zetel te behalen en wordt bepaald aan de hand van de net gestelde 100%. Er blijven echter een aantal restzetels over. Die worden uiteindelijk weer verdeeld met behulp van het systeem van de grootste gemiddelden. Er wordt per partij gekeken wat het gemiddeld aantal stemmen per zetel zou zijn als deze partij 1 extra zetel zou hebben. De partijen die over de hoogste gemiddelden beschikken krijgen deze restzetels. Enigszins merkwaardig is wel dat een partij wel eerst minimaal 1 zetel moet hebben voor deze überhaupt in aanmerking komt voor een restzetel. Dit kan dus betekenen dat een partij die bijna de kiesdeler behaalt heeft toch hun zetel verliezen aan een grotere partij.
Doordat de ongeldige en blanco stemmen niet zijn meegerekend in de uitslag komt er een vrij vertekend beeld naar voren. Alle partijen(en voornamelijk de grootste) lijken een (veel) groter percentage stemmen te hebben gekregen
dan dat ze werkelijk hebben gekregen. Dus ze hebben het weer goed voor elkaar. Aan niet-stemmen(en blanco stemmen al helemaal) heb je uiteindelijk zeer weinig. Kortom een zeer moeilijk Dillema als je niet door iemand vertegenwoordigd wenst te worden en dit ook duidelijk wil maken in het stemhokje.
Omdat stemmen voor ons voelt als een acceptatie van dit systeem, willen wij iedereen oproepen om deze verkiezingen en alle die komen gaan, niet naar de stembus te gaan maar in plaats daarvan jezelf te organiseren en een tegengeluid te laten horen, en daarmee in ieder geval niet het opkomstpercentage op een voor ons negatieve manier beïnvloeden.