Wanneer: 07/11/2020 - 17:28
Nederland vertrouwt op arbeidsmigranten, dat is sinds de corona-crisis alleenmaar duidelijker geworden. Eergisteren kregen velen een inzicht in de leefomstandigheden van deze arbeiders. Een video verscheen in de media van een manager bij het uitzendbureau Reyhan Uitzendbureau B.V. die een arbeider een minuut lang slaat en schopt. De Roemeense man sprak onder andere met de Roemeense media en meldde daar dat hij werd geslagen en geschopt omdat hij niet wou gaan werken. Het uitzendbureau Reyhan heeft het over een conflict in de privesfeer en een (zoveelste) incident.
Reyhan’s spoor van uitbuiting
Het is niet de eerste keer dat het uitzendbureau uit 's-Heerenberg (Grensstraat 2A) aandacht krijgt vanwege slechte behandeling van arbeiders. In augustus 2019 komt het bureau in het nieuws door de huisvesting van 22 mensen in een eengezinswoning(1). Reyhan spreekt van een “incident” en begint een charme offensief in de pers: ze hebben ervan geleerd en zullen het volgende keer beter doen. Nog geen twee maanden later krijgt het uitzenbureau een dwangsom van 50.000 euro opgelegd voor alweer een te krappe huisvesting, dit keer 10 mensen met maar 9 bedden(2). Bij de volgende overtreding volgt er een boete van 200.000 euro, als deze in dezelfde gemeente wordt begaan dan. Begin dit jaar dienen er twee rechtszaken tegen het uitzendbureau van voormalige arbeiders, ze zijn niet uitbetaald en geintimideerd, ook is het onduidelijk onder welke CAO de arbeiders werken. Op Facebook zijn meerdere foto’s en posts te vinden van voormalige arbeiders bij het uitzenbureau, veelal Roemenen. De posts zijn waarschuwingen om niet bij het bureau in dienst te treden, klachten over het niet betalen van loon en regelrechte scheldpartijen jegens de bazen Askin Reyhan en zijn zoons. In het bijzonder wordt Tolunay Reyhan opgemerkt als een pestkop. Aan het einde van de reeks “incidenten” de video van de mishandeling(4).
Intimiderend geweld, een zwangere vrouw op straat en vijf dode arbeiders
“Onder arbeidsmigranten in dienst van Reyhan gaan verhalen rond over fysieke bedreiging. In april 2018 kwam daarover ook een klacht binnen bij de arbeidsinspectie: twee Roemenen in Goch kregen na onenigheid met het uitzendbureau bezoek van vier potige mannen. Het duo werd mishandeld en uit huis gegooid.”
In het artikel “Angstcultuur in vleessector: slachterijwerkers zwijgen opgelegd”(5) komt het uitzendbureau weer aan bod. Het heeft arbeiders met fysiek geweld bedreigd en op straat gezet. Het overgroote merendeel van deze arbeiders werkt in de vleessector, vooral voor Vion en Van Rooi Meat. De arbeidsomstandigheden in de industrie zijn erbarmelijk. De organisatie Rompro (een belangenorganisatie voor Roemenen in Nederland) is bezig met zo’n 50 zaken/verhalen. Onder andere van een 7 maanden zwangere vrouw die ontslgen werd en op straat werd gezet (geen baan, betekent geen huis) en de dood van vijf Roemeense werknemers in maart 2018. Het busje van Van Rooi Meat botste tegen een vrachtwagen. Volgens de arbeiders die het overleefden was de bestuurder doodsmoe na ook een lange dag werk in de slachterij. Reyhan Uitzendbureau levert ook arbeiders aan Van Rooi Meat.
Ondertussen worden de arbeiders aan hun lot overgelaten. Het toezicht op slachthuizen is slecht, of het nou gaat om de behandeling van dieren, arbeiders of de preventie van coronauitbraken. De FNV durft zich bij sommige uitzendbureau’s niet meer te tonen uit angst voor hun eigen veligheid. De financiele afstraffingen door gemeente’s worden vaak omzeild door na een eerste waarschuwing arbeiders in een buurgemeente onder te brengen, waar de cyclus zich hernieuwd.
“Een team van vakbond FNV dat zich specifiek met arbeidsmigranten bezighoudt, laat zich in de woningen van specifieke uitzenders zelfs helemaal niet meer zien, erkent Dennis Vereggen van dat team. De veiligheid van de eigen mensen kan niet worden gegarandeerd, legt hij uit. Volgens hem zijn sommige bureaus ‘niet eens malafide maar bijna crimineel’, al kan ook hij daarbij geen namen vermelden omdat de bewijzen niet hard zijn.”
Betalen voor woning en transport
De woonsituatie van de arbeiders is even onzeker als hun baan. De omstandigheden zijn precair en slecht. Per arbeider wordt er 300 euro van het maandsalaris ingehouden voor het “onderdak”, zonder specificatie van wat dit inhoudt. Voor uitzendbureaus betekent dit: hoe meer mensen in een pand, hoe meer winst. Ook voor de ritten naar en van werk wordt soms aan arbeiders geld gevraagd of ingehouden. De stampvolle witte busjes die voorbij tuffen met de naam van een of ander uitzendbureau (meestal met “flex” in de naam) zijn dus geen dienst om arbeiders te vervoeren, maar nog een verdienmodel.
Zulke praktijken zijn niet ongewoon. Er bestaan in Nederland talloze uitzendbureau’s die soortgelijke praktijken uitvoeren, de bekendste daarvan OTTO Workforce(6). Maar denk ook aan E&A Uitzendbureau, toen een Poolse arbeider uit hopeloosheid zich dreigde in brand te steken in de Poolse Ambassade in Den Haag vanwege de slechte behandeling van Poolse arbeiders(7).
Het afvoerputje van het Kapitalisme, tijd voor opstand
De situatie waarmee arbeiders onder een uitzendbureauregime mee te kampen hebben is de smerige onderlaag van het kapitalisme in Nederland, waar alles zo soepel en vlot werkt en waar men “het zo slecht nog niet” heeft. In de brutale vleesindustrie, waar miljoenen dieren al vermoord worden voor winst, worden arbeiders evengoed opgeofferd. Het maakt niet uit of een deel van de arbeiders na een maand al hun spullen pakt of op de werkvloer om het leven komen. Er wordt er van uitgegaan dat de nieuwe aanwas onuitputbaar is. Uit Oost en Zuid-Europa, die na de crisis van 2008 kapot zijn bezuinigd door de EU, het IMF en het Europese Noorden, komen genoeg nieuwe (en hoopvolle) arbeiders. Het is ook een reactie van het kapitaal op de arbeidersstrijden van de vorige eeuwen, om deze zo te ondermijnen en arbeiders tegen elkaar uit te spelen. Tegelijkertijd worden elementen van het uitzendbureau regime in ons dagelijks leven gepompt: precaire huisvesting, flexwerk en 0-uren contracten, een al jaren stagnerend uurloon, geen zeggenschap over werk en werkvloer, etc.
Hun strijd is onze strijd. Laten we de stilte doorbreken en terugschoppen tegen het kapitalisme. Hoe doen we dit? Door praktische solidariteit te organiseren, door onszelf te organiseren en door de logistiek en infrastructuur van het kapitalisme aan te vallen. Laten we een strijd bouwen die berust op internationale solidariteit en de grenzen die het kapitalisme ons heeft opgedrongen doorbreken. Niet langer in- en uitgeslotenen, maar vrije individuen en gemeenschappen. We eisen beschikking over onze levens en diens tijd.
Voor de afschaffing van het werk!
Vuur en vlammen voor alle uitzendbureau’s!
(1) https://www.gelderlander.nl/montferland/22-bedden-in-huis-voor-arbeidsmi...
(2) https://www.gelderlander.nl/montferland/50-000-euro-boete-voor-onmenseli...
(3) https://www.gelderlander.nl/montferland/dwangsom-2-ton-dreigt-bij-opnieu...
(4) https://www.ad.nl/binnenland/uitzendbaas-schopt-en-slaat-arbeidsmigrant-...
(5) https://www.tubantia.nl/economie/angstcultuur-in-vleessector-slachterijw...
(6) https://www.platform-investico.nl/artikel/callgirl-voor-albert-heijn/
(7) https://abcnijmegen.wordpress.com/2019/04/28/poolse-arbeider-in-nederlan...