IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Waar: DZB-gebouw, Le Pooleweg 11, Leiden, Netherlands (GPS lat: 52.144545 lon: 4.502662)
Wanneer: 07/11/2011 - 13:17

Gisteren hebben 15 activisten en sympathisanten van Doorbraak een uur actie gevoerd tegen de opening van het nieuwe Participatiecentrum in het DZB-gebouw aan de rand van Leiden. Vanuit dat centrum gaat de gemeente Leiden bijstandsgerechtigden dwingen om arbeid te accepteren onder het wettelijk minimumloon, zonder contract en cao. Wekenlang, en in veel gevallen jarenlang, werken zonder garantie op een normale baan, onder het regime van Sociale Zaken, waarbij arbeidsconflicten beslecht zullen worden via een strafkorting op de uitkering.

Op de ‘feestelijke’ opening kwamen zo’n 50 bestuurders, politici en andere geïnteresseerden af. Die werden ontvangen met een spandoek met de tekst “Geen bestaansonzekerheid en arbeidsdwang” en actieborden met teksten als “Strijd tegen dwangarbeid” en – naast een aangevoerde toiletpot – “De pot op met het participatiecentrum” en “Schijt aan dwangarbeid”. Ook was een aantal actievoerders als dwangarbeider verkleed de straat aan het vegen en andere zinloze klusjes aan het doen. Verder werden er flyers uitgedeeld, waarvan je de tekst onderaan kunt lezen. Het was overigens al de tweede keer dat Doorbraak zich in Leiden roerde tegen de dwangarbeid.

Kritisch

Veel van de gasten, die op weg naar de ingang een folder aangereikt kregen, bleken zelf ook kritisch over het initiatief. Dat gold voor een GroenLinks-raadslid dat zich zelfs fel tegen het centrum keerde. En ook voor een SP-raadslid dat de actievoerders probeerde wijs te maken dat het als partij beter is om mee te doen aan de invoering van zo’n centrum dan je erbuiten te houden. Hij vergeleek de SP nota bene met de PVV, “ook een partij die in een coalitie meedoet en tegelijk de grootste criticaster is”. Opvallend genoeg zei SP-Kamerlid Sadet Karabulut gisteren nog op een bijeenkomst van de Bijstandsbond dat haar partij tegen gedwongen arbeid onder het minimumloon is. Kennelijk denken ze daar bij de SP Leiden weer heel anders over.

Kritisch waren ook de vele bijstandsgerechtigden en medewerkers van de sociale werkvoorziening die nu al in het gebouw gevestigd is. In de vele gesprekjes die zich al snel ontsponnen, kwamen meteen hemeltergende verhalen naar boven, zoals over mensen die al 8 weken volkomen onbetaald moeten werken, in de hoop op den duur een uitkering te krijgen, en die in de tussentijd overleven van slechts de zorgtoeslag. Tegen de plannen bleken ook de gasten van de WSW-raad, de ondernemingsraad van de DZB en de Cliëntenraad. Allemaal bleven ze even buiten staan om hun gal te spuien. Bekend is verder dat zowel AbvaKabo FNV als FNV-Bondgenoten tegenstander is van werken onder het minimumloon.

Gratis

Een aantal Doorbrakers voegde zich later tussen de gasten die het er binnen lekker van namen met een gratis drankje en hapje. DZB-directeur Bas van Drooge had de actievoerders toestemming gegeven om mee te luisteren naar de toespraken, maar bezwoer dat ze eruit zouden worden gegooid als ze de boel zouden verstoren. Wethouder De Haan zei hem dat hij “naïef” was dat hij de actievoerders binnenliet. De beveiliging bleef hen daarop voortdurend heel dicht op de huid zitten. De directeur verklaarde dat hij er “persoonlijk” ook niet voor was dat het minimumloon ontdoken werd, maar dat hij nu eenmaal de regels moest uitvoeren. In gesprekken met een aantal van de aanwezigen bleek dat maar weinigen dus echt enthousiast waren over de plannen, maar dat ze wel ‘moesten’ meedoen en er echt onder ‘leden’. Sommigen leken werkelijk te denken dat ze persoonlijk zo worstelen met hun situatie dat zijzelf eigenlijk de werkelijke slachtoffers vormen van dit repressieve beleid. Er was er maar een die te kennen gaf dat hij er serieus over ging denken of hij nog wel wilde meewerken aan de uitvoering van dit nare beleid.

Van Drooge hield binnen een openingspraatje. De DZB-directeur vertelde later tegen het Leidsch Dagblad dat hij ook niet blij is met dat werken onder het minimumloon, en dat hij ging proberen om met andere directeuren van sociale werkvoorzieningen bezwaar te maken in Den Haag. Toch loopt ook hij de kans om ooit aangeklaagd en veroordeeld te worden wegens het opleggen van dwangarbeid. De DZB had zowaar een dwangarbeider gevonden die enthousiast was over zijn werk, en die mocht dat daarop ook uitgebreid komen vertellen. Later werd er een video vertoond over een project in Limburg om werklozen “op de rails” te krijgen. Die zaten “te vast in hun rol als moeder” of ze hadden andere “belemmeringen” om zich helemaal uit te leveren aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Daarom werden er vanuit het project “huisbezoeken” afgelegd om de werklozen “bij de arm” te nemen, “een beetje zoals de nanny”, aldus een medewerker in een verwijzing naar een commercieel tv-programma. Het kwam allemaal nogal benauwend over. Mensen die niet willen meewerken “moet je hard aanpakken”, zei de medewerker verder ook. Hij kon vaak al aan de lichaamshouding zien of werklozen wel wilden werken.

Essentie

Uiteindelijk komt het erop neer dat bijstandsgerechtigden geen uitkering meer krijgen als ze niet bereid zijn om te voldoen aan “de inspanningsverplichting” die de gemeente stelt, een verplichting om onder het wettelijk minimumloon te werken. Dat betekent dus meewerken, of je zal niet meer eten en geen dak boven je hoofd meer hebben. In essentie: aan de dwangarbeid of je bestaansrecht verliezen. Een korte rondleiding en nog een gratis hapje en drankje besloten de middag. De activiteiten van Doorbraak en andere organisaties tegen de dwangarbeid zijn hiermee echter pas begonnen.

Jan-Jaap de Haas